Bohaterami argentyńskiego filmu (w reżyserii Fernando Meirellesa) jest dwu papieży Benedykta XVI (w roli Josepha Ratzingera Anthony Hopkins) i kardynał Jorge Mario Bergoglio (w roli Franciszka Jonathan Pryce). Obraz robi wrażenie dość zgodnego z faktami.

Z racji na powszechny anty katolicyzm w pop kulturze najmniej dziwi to, że film kreuje niezwykle pozytywny obraz papieża Franciszka. W filmie kardynał Jorge Mario Bergoglio ukazany jest jako niezwykle otwarty na ludzi hierarcha, który nie stroni od posługi w ubogich dzielnicach i kontaktów z przedstawicielami proletariatu, zdecydowany przeciwnik życia w luksusie, według mediów zwolennik reform (choć sam twierdzi, że jego wypowiedzi są nad interpretowane, i wbrew faktom przypisywane są mu niekatolickie herezje).

Kardynał Joseph Ratzinger początkowo ukazany jest dość krytycznie, w miarę rozwoju akcji coraz lepiej – można nawet zaryzykować twierdzenie, że widzowie pod koniec mają do czynienia z laurką pod adresem obu hierarchów.

Film robi wrażenie bardzo realistycznego, choć dwuznaczna jest ilustracja muzyczna – np. ukazane niezwykle realistycznie konklawe po śmierci Jana Pawła II jest ilustrowane hitem zespołu Abba „Dancing Queen" (smutną piosenką o siedemnastolatce na dyskotece). Rzekomo konkurentem Ratzingera był Bergoglio i uznawany za postępowca kardynał Carlo Maria Martin.

Sceny przedstawiające komentarze ludzi na wybór Ratzingera cytują głosy krytyczne wobec tradycji i samego Bendyka XVI (w tym i kretyńskie oskarżenia o to, że niemiecki kardynał był nazistą — w rzeczywistości w 1941 roku w wieku 14 lat Ratzinger został przymusowo wcielony jak wszyscy niemieccy chłopcy w jego wieku do Hitlerjugend — członkostwo było obowiązkowe dla chłopców od 25 marca 1939).

Pasmo pontyfikatu Benedykta XVI miało być według twórców filmu okresem skandali wstrząsających Kościołem. Kiedy Bergoglio postanawia prosić papieża o emeryturę, ten się nie zgodził, choć kardynał z Argentyny manifestował swoje oburzenie stylem niemieckiego papieża (luksusowymi samochodami, śmigłowcami, letnią rezydencją, noszeniem sutanny). Zamiast skorzystać z okazji i pozbyć się krytyka, konserwatywny papież prowadzi długie dyskusje z postępowym kardynałem, co dla Argentyńczyka jest całkowicie niezrozumiałe i frustrujące). Widać, że Benedykt bardzo wnikliwie bada, kim właściwie jest argentyński kardynał.

Z rozmów między Bergoglio a Ratzingerem wynika, że argentyński kardynał uważa, że Kościół musi dostosowywać się do zmieniającego się świata, podkreślać miłosierdzie, skończyć z karaniem heretyków, chronić środowisko naturalne, walczyć z patologią pedofilii, oraz że ma odmienną od konserwatywnej wizji niemieckiego papieża wizje Kościoła.

Na początku filmu Benedykt ukazany jako niesympatyczny, jednak ze sceny na scenę widzowie czują coraz większą sympatię do niemieckiego papieża, który przedstawiony jest jako wybitny myśliciel, wolny od wpływów pop kultury, osoba w gruncie rzeczy bardzo sympatyczna (Ratzinger ogląda wyścigi samochodów, jest fanem serialu kryminalnego „Komisarz Rex", z sentymentem wspomina kabaretowe piosenkarki ze swojej młodości).

W filmie bardzo dokładnie ukazane jest życie argentyńskiego kardynała. Najpierw jako osoby świeckiej, która w ostatniej chwili rezygnuje z małżeństwa z kobietą, by zostać księdzem (idąc za znakiem danym od Boga, jakim jest spowiedź u księdza chorego na raka), przyjaciela działaczki politycznej będącej kierowniczką laboratorium, w którym Bergoglio pracował.

Obraz ukazuje też rolę Bergoglio jako szefa jezuitów w Argentynie w latach 70, za którą to został znienawidzony przez lewicowych ''katolików''. By bronić przed represjami księży otumanionych posoborem przyszły argentyński kardynał nie wszedł w otwarty konflikt z wojskową dyktaturę. Dla lewicowych ''katolików'' to oficjalna bierność była o wiele ważniejsza niż ogromna pomoc, jaką Bergoglio udzielił tysiącom ofiarom dyktatury. Jedną ze zbrodni Bergoglio miało być to, że bibliotekę jezuitów oczyścił z komunistycznej propagandy, i zakazał jezuitom działalności politycznej (a tych, którzy go nie posłuchali, odsunął od sprawiania sakramentów). Postawa z okresu dyktatury wojskowej, kiedy nie wsparł wystarczająco duchownych mordowanych i torturowanych przez dyktaturę, była dla argentyńskiego kardynała wielkim wyrzutem sumienia, choć był za nią prześladowany przez swój zakon. Kiedy w 1998 został biskupem, swoją służbę najbiedniejszym potraktował jako pokutę.

Ogromnym ciężarem dla Benedykta XVI jest jego samotność i starość. Niemiecki papież, gdy przestaje słyszeć w swoim sercu głos Boga, postanawia wybrać swojego następcę, i jak wynika z filmu, jest nim właśnie Franciszek. Niemiecki papież tak długo poznaje argentyńskiego kardynała, aż jest pewien, że może mu powierzyć Kościół. Benedykt w swojej decyzji nie kieruje się swoimi sympatiami, tylko interesem Kościoła. Wręcz zmusza swoimi decyzjami argentyńskiego kardynała do zostania papieżem. Film tak przedstawiając Benedykta XVI, kreuje go na niezwykle ważną postać, której domeną jest czynienie dobra.

Finałem filmu jest wybór Bergoglio na papieża po tym, jak w 2013 Benedykt XVI złożył rezygnacje, to jak Franciszek swój pontyfikat wykorzystuje do wspierania potrzebujących (wyrastają na globalną super gwiazdę i absolutny autorytet), oraz to jak wielka przyjaźń jest udziałem obu papieży. Nie da się więc ukryć, że film „Dwu papieży" to świetna klerykalna propaganda, kreująca pozytywny wizerunek obu papieży i Kościoła katolickiego.

Jan Bodakowski