Zapomniany bohater! Ks. Ignacy Skorupka – symbol Bitwy Warszawskiej 1920

Pracował jako duszpasterz i wychowawca w zaborze rosyjskim. Po wybuchu wojny z bolszewikami zgłosił się ochotniczo do służby jako kapelan. Zginął 14 sierpnia 1920 r., podczas natarcia wojsk polskich pod Ossowem, w przededniu Bitwy Warszawskiej, której stał się symbolem.

Ignacy Skorupka urodził się 31 lipca 1893 r. na warszawskiej Woli, w rodzinie z tradycjami patriotycznymi. Był synem urzędnika towarzystwa ubezpieczeniowego pochodzącego ze szlachty zagrodowej z Podlasia. Jego dziadek walczył w powstaniu styczniowym.

Od 1902 r. uczył się w warszawskich gimnazjach Pawła Chrzanowskiego, a następnie Rocha Kowalskiego. W 1909 r., w wieku 16 lat, wstąpił do seminarium duchownego w Warszawie. W 1914 r. został skierowany do Akademii Duchownej w Petersburgu, gdzie przyjął święcenia kapłańskie. Samej uczelni nie ukończył z powodu kłopotów rodzinnych.

W 1917 r. oddelegowano go do parafii w Bogorodsku pod Moskwą, gdzie został proboszczem. Później pełnił te samą funkcję w Klińcach w guberni czernihowskiej. W miejscowym gimnazjum uczył religii, języka polskiego, łaciny i greki.

Zaangażował się w pracę na rzecz dwutysięcznej grupy polskich uciekinierów. Prowadził tajną polską drużynę harcerską oraz organizował placówki oświatowe i kulturalne, m.in. amatorski teatr z polskim programem. W 1918 r. doprowadził do repatriacji Polaków z Kliniec do ojczyzny. Sam wyjechał do Polski z jedną z wracających grup w sierpniu tego roku.

Po powrocie pracował jako wikariusz w Łodzi w parafii Przemienienia Pańskiego. Założył Towarzystwo „Oświata”, zajmujące się rozwojem szkolnictwa polskiego i został jego prezesem.

We wrześniu 1919 r. został przeniesiony do Warszawy, gdzie objął stanowisko notariusza i archiwisty Kurii Metropolitalnej Warszawskiej. Jednocześnie był kapelanem Ogniska Rodziny Maryi, prowadzonego przez siostry franciszkanki dla sierot oraz prefektem w kilku szkołach.

W tym czasie zasłynął płomiennymi, patriotycznymi kazaniami, które wygłaszał w kościołach warszawskich, m.in. w okresie Wielkiego Postu w 1920 r. w katedrze warszawskiej św. Jana Chrzciciela.

Latem 1920 r., w obliczu zbliżającej się bolszewickiej nawałnicy, zgłosił się do przełożonych z prośbą o skierowanie go do wojska jako kapelana. Początkowo odmówiono mu i dopiero poparcie biskupa polowego Stanisława Galla sprawiło, że został przyjęty na służbę.

8 sierpnia 1920 r. został kapelanem w I batalionie 236. Pułku Piechoty Armii Ochotniczej. Większość czasu spędzał w koszarach wojskowych na Pradze, gdzie odprawiał msze święte, spowiadał i wygłaszał słowa pocieszenia dla żołnierzy.

13 sierpnia wymaszerował wraz z batalionem, który został ostatecznie włączony do 36 Pułku Piechoty Legii Akademickiej. Wieczorem tego dnia dotarł do leżącej na linii frontu wsi Ossów pod Radzyminem.

Następnego dnia doszło w tym rejonie do ciężkich walk między bolszewikami i kontratakującymi oddziałami polskimi. Podczas udzielania ciężko rannemu żołnierzowi ostatniego namaszczenia ks. Skorupka został śmiertelnie postrzelony w głowę.

Wydany później oficjalny komunikat wojskowy stwierdzał, że zginął w pierwszej linii walki. Jego śmierć stała się symbolem i momentem zwrotnym w wojnie z bolszewikami - dzień później rozpoczęła się przełomowa Bitwa Warszawska, która zatrzymała sowiecką nawałnicę.

Po przewiezieniu ciała kapelana do Warszawy, 17 sierpnia w kościele garnizonowym przy ul. Długiej, a następnie na Powązkach, odbyły się uroczystości pogrzebowe z udziałem najwyższego duchowieństwa oraz przedstawicieli rządu i wojska. Trumna z ciałem księdza udekorowana została przez gen. Hallera nadanym pośmiertnie Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.

W 1921 r. w Ossowie, w domniemanym miejscu śmierci kapłana, postawiono krzyż z tablicą informacyjną. W 1939 r. odsłonięto obelisk upamiętniający ks. Skorupkę i innych obrońców Warszawy. W okresie powojennym miejsca pamięci związane z kapelanem - symbolem oporu wobec komunizmu i zwycięskiej walki o wolność - były celowo niszczone.