Major Ludwik Świder – polski agent w Berlinie Zachodnim

Oficer WP, zasłużony w wojnie z bolszewikami, w czasie okupacji internowany, a później więziony w oflagach. Po wojnie pozostał w Niemczech. Zwerbowany do pracy w wywiadzie, pracował na rzecz polskiego rządu na uchodźstwie. Jego działalność została wykryta na początku lat 50.

Ludwik Świder urodził się 2 sierpnia 1893 r. w Krakowie. W czasie I wojny światowej służył w armii Austro-Węgier. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wstąpił do wojska. Służył w 26 pp. Był dowódcą kompanii, a później także batalionu. Walczył w wojnie z bolszewikami. Ranny podczas walk, został odznaczony Krzyżem Walecznych.

W 1926 r. został przeniesiony do 27 pp. w Częstochowie. Rok później odznaczono go Złotym Krzyżem Zasługi i awansowano do stopnia majora. W 1929 r. powierzono mu obowiązki dowódcy batalionu, w 1931 r. objął stanowisko kwatermistrza. W 1935 r. został komendantem Powiatowej Komendy Uzupełnień w Tarnopolu.

W 1938 r. został przeniesiony w stan spoczynku. W rzeczywistości zajmował stanowisko kierownika agentury w Samodzielnym Referacie Informacyjnym Dowództwa Okręgu Korpusu nr IV w Łodzi, gdzie pracował do wybuchu wojny.

We wrześniu 1939 r. wraz ze swoją jednostką został internowany w Rumunii. Od 1941 r. był więziony w niemieckich oflagach. Po wojnie przebywał w obozach dla przesiedleńców na terenie Niemiec.

W 1949 r. został zwerbowany do pracy w ośrodku wywiadowczym w Quackenbrück, który podlegał rządowi RP na uchodźstwie. W 1950 r. wraz z całą placówką przeniesiono go do Barkhausen.

W połowie 1950 r. został wyznaczony na kierownika ekspozytury ośrodka w Berlinie Zachodnim, którą ulokowano w siedzibie Towarzystwa Pomocy Polakom. Zajmował się przesłuchiwaniem uciekinierów, werbowaniem współpracowników i organizowaniem dróg łączności z krajem.

W lipcu 1951 r. został podstępnie aresztowany przez NKWD i przewieziony do radzieckiej strefy okupacyjnej w Berlinie, gdzie poddano go ciężkiemu śledztwu. W lutym 1952 r., po przewiezieniu do Polski, przekazano go Ministerstwu Bezpieczeństwa Publicznego.

Został włączony do sprawy o kryptonimie „Obszar”, prowadzonej w ramach operacji „Cezary”, którą stworzono w celu opanowania krajowych struktur Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”. Decyzją Wojskowego Sadu Rejonowego w Warszawie z 23 czerwca 1952 r. pod przewodnictwem ppłk. Widaja skazano go na karę śmierci.

Wyrok wykonano 19 grudnia 1952 r. w więzieniu mokotowskim w Warszawie. Szczątki mjr. Ludwika Świdra odnaleziono wiosną 2013 r. w kwaterze „Ł” Cmentarza Wojskowego na Powązkach.

opr. Paweł Brojek
Źródło i fot.: IPN

© WSZYSTKIE PRAWA DO TEKSTU ZASTRZEŻONE. Możesz udostępniać tekst w serwisach społecznościowych, ale zabronione jest kopiowanie tekstu w części lub całości przez inne redakcje i serwisy internetowe bez zgody redakcji pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.