Rozpad koalicji rządzącej? Te słowa nie pozostawiają złudzeń
W ostatnich dniach na scenie politycznej pojawiły się interesujące sygnały dotyczące stabilności koalicji rządzącej PO-PSL-Lewica, chociaż w kuluarach można było o tym usłyszeć już co najmniej dwa miesiące temu. Władysław Kosiniak-Kamysz, lider Polskiego Stronnictwa Ludowego (PSL), ostrzegł Donalda Tuska, że rozpad koalicji jest realną możliwością. Jak podkreśla prof. Henryk Domański z Polskiej Akademii Nauk, sygnał ten jest ważny nie tylko dla Tuska, ale przede wszystkim dla społeczeństwa, co wskazuje na narastające napięcia wewnątrz koalicji rządowej.
W rozmowie z portalem wPolityce.pl, prof. Domański zauważa, że ostrzeżenie Kosiniaka-Kamysza to wyraźny znak, że PSL jest gotów opuścić koalicję, jeśli będzie to konieczne. Do tej pory Trzecia Droga, w skład której wchodzi PSL, podkreślała swoje zaangażowanie w koalicję mimo różnic w kwestiach pryncypialnych. Teraz jednak sytuacja się zmienia. Deklaracja Kosiniaka-Kamysza, że PSL nie będzie niczyim wasalem, skierowana bezpośrednio do Tuska, podkreśla determinację lidera PSL w obronie podmiotowości tej partii.
Jeśli Kosiniak-Kamysz poważnie myśli o opuszczeniu koalicji, może to doprowadzić do poważnych konsekwencji dla Platformy Obywatelskiej i Donalda Tuska. Rozpad koalicji mógłby zakończyć premierostwo Tuska i wywołać polityczny kryzys. Prof. Domański zaznacza, że wyjście PSL-u z koalicji jest bardziej prawdopodobne niż kiedykolwiek wcześniej w ciągu ostatnich ośmiu miesięcy.
Deklaracja lidera PSL na temat aborcji wymusi więc reakcję ze strony Lewicy oraz Szymona Hołowni. Lewica prawdopodobnie zareaguje stanowczo, podkreślając swoje różnice z PSL w tej kwestii. Szymon Hołownia będzie musiał zdecydować, czy poprzeć PSL, co mogłoby podważyć sens istnienia Trzeciej Drogi, czy też zakwestionować stanowisko ludowców, ryzykując osłabienie koalicji.
Trzecia Droga, koalicja PSL i Polski 2050, traci poparcie w sondażach. Z 14,4% sprzed pół roku, poparcie spadło do około 9%, co w efekcie stawia pod znakiem zapytania przyszłość tej formacji. Kosiniak-Kamysz i Szymon Hołownia muszą teraz zadać sobie pytanie, czy trwanie w koalicji jest najlepszym rozwiązaniem, czy może warto postawić na niezależność swoich ugrupowań. Prof. Domański podkreśla, że przyszłość Trzeciej Drogi jest zagrożona, a elektorat może zacząć się zastanawiać, czy warto nadal wspierać tę koalicję.
Władysław Kosiniak-Kamysz zwrócił też uwagę Tuska na presję, jakiej poddawani są politycy PSL po głosowaniu w sprawie aborcji. Dochodziło to do ataków na biura poselskie i ostrych komentarzy w mediach sprzyjających Tuskowi. Rozmowa z Tuskiem mogła zakończyć się bez porozumienia, co tylko wzmocniło determinację Kosiniaka-Kamysza do zasygnalizowania gotowości do opuszczenia koalicji.
Chociaż zbliżenie PSL z PiS na razie wydaje się mało prawdopodobne, taka opcja wydaje się możliwa do rozważenia, jeśli PSL wyjdzie z koalicji. W opinii prof. Domańskiego, wyjście PSL z koalicji musiałoby wiązać się z jakąś alternatywą. Koalicja z PiS mogłaby być postrzegana jako lepsza opcja dla PSL, szczególnie w kontekście ewentualnych zmian rządowych. Taki scenariusz wzmacnia argumenty PiS-u, że koalicja PO-PSL-Lewica nie spełnia oczekiwań i trzeszczy od samego początku.
Sondaże CBOS pokazują dobitnie, że nastroje wyborców partii rządzących są coraz gorsze. Rośnie liczba osób obawiających się przyszłości i niezadowolonych z codziennej „wojny na górze”. Groźby Kosiniaka-Kamysza o wyjściu z koalicji mogą być próbą odpowiedzi na te nastroje. Decyzje i strategie polityków są często pochodną sondaży, a badania pokazują spadek zaufania do Sejmu i Senatu. Wysokie notowania prezydenta w rankingach zaufania mogą przekładać się na poparcie polityczne, co również ma znaczenie dla przyszłości PSL.
Możliwość rozpadu koalicji PO-PSL-Lewica staje się coraz bardziej realna. Świadczy o tym ostrzeżenie Władysława Kosiniaka-Kamysza, że PSL jest gotów opuścić koalicję. Jeśli PSL zdecyduje się na taki krok, może to doprowadzić do poważnych konsekwencji politycznych, w tym do zmiany na stanowisku premiera. Przyszłość Trzeciej Drogi jest zagrożona, a decyzje liderów mogą wpłynąć na stabilność całej koalicji. Ponadto w obliczu nadchodzących wyborów prezydenckich, zmiany preferencji wyborców mogą znacząco wpłynąć na układ sił na polskiej scenie politycznej.
Jerzy Mróz
