Renta wdowia coraz bliżej

Obywatelski projekt zmiany  ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, wprowadzający tzw. rentę wdowią, pod którym  podpisało się ponad 200 tysięcy obywateli, chociaż wpłynął do Sejmu w kwietniu ubiegłego roku, jego pierwsze czytanie na posiedzeniu Sejmu odbyło się 24 czerwca br. Z kolei wczoraj (23 lipca) nad projektem pochylił się rząd - na posiedzeniu Rady Ministrów przyjęte zostało stosowne stanowisko wobec projektu renty wdowiej. Mianem tym określa się  świadcznie, które będzie wypłacane  wdowie lub wdowcowi, po zmarłym małżonku jeśli ten był uprawniony do pobierania renty lub emerytury. 

Projekt przewiduje  możliwość pobierania dwóch świadczeń łącznie, np. emerytury lub renty rodzinnej  oraz innego świadczenia emerytalno-rentowego np. emerytury  czy renty z tytułu niezdolnosci do pracy  Przy czym jedno ze świadczeń  - jak zakłada projekt - miałoby być wypłacane w całości, a drugie  w części. 

Rząd uważa, że projekt  powinien być dalej procedowany, ale wymaga on doprecyzowania o tak istotne elementy jak krąg osób uprawnionych do renty wdowiej  czy  limit górnej kwoty świadczeń, które miałyby być wypłacane przy zbiegu prawa do tych świadczeń.  Rząd proponuje aby  limit ten nie przekraczał   trzykrotności najniższej emerytury (od 1 marca 2924 r. najniższa emerytura  wynosi 1780,96 zł brutto). 

W ocenie rządu projekt  mógłby wejść w życie  od 1 stycznia 2025 r. ,  ale z zastrzeżeniem, że  nabycie prawa do świadczeń według tych nowych zasad i wypłata świadczeń na ich podstawie  nastąpiłaby pół roku później -  od 1 ipca 2025 r. 

Zdaniem rządu, przy zbiegu świadczeń (swojego i po zmarłym małżonku) najpierw wypłacane byłoby 15 proc. drugiego swiadczenia w zbiegu, ale zasada ta miałaby charakter kroczący, tzn.  pozwalałaby na dochodzenie do docelowej wysokości drugiego, podlegającego wypłacie świadczenia.  Sposób taki ma być podyktowany  możliwościami finansowymi  zarówno budżetu państwa, jak i możliwościami Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz Funduszu Emerytalno-Rentowego KRUS. 

Z tego powodu jako najbardziej optymalne wydaje się  wypłacanie od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2026 roku  świadczeń w wysokości 15 proc., a od 1 stycznia 2027 r.  w wysokości 25 proc.. W 2028 r. dokonana zostanie weryfikacja wskaźnika wysokości świadczeń w zbiegu, która  oceni możliwości i zasadność jego podwyższenia. 

W opinii Rady Ministrów  kształtowanie wysokości drugiego świadczenia  pozostajacego w zbiegu musi być traktowane jako instrument polityki społecznej, który służy  zapobieżeniu degradacji ekonomicznej  gospodarstw emerytów i recistów  po śmierci  małżonka, ma być też rozpatrywane w szerszym kontekście  sytuacji ekonomoicznej osób starszych. 

Rada Ministrow uznała, że  obywatelski projekt ustawy, który przewiduje wprowadzenie tzw. renty wdowiej  nie jest sprzeczny ze zobowiązaniem rządu do zapewnienia godnych warunków dla seniorów po śmierci współmałżonka. Uznał  jednak, że wymaga on dostosowania do  możliwości budżetu państwa. 

Obecnie wypłacane jest tylko jedno świadczenie 

Obecnie wdowa czy wdowiec (także dzieci) mogą otrzymać  po zmarłym rentę rodzinną. Jeśli uprawniona do niej jest jedna osoba wypłacana jest ona w wysokości  85 proc. świadczenia zmarłego, jeśli uprawnione są dwie osoby - 90 proc, a  jeśli 3 osoby lub więcej  -  95 proc. świadczenia zmarłego i kwota ta jest dzielona na wszystkich uprawnionch Jest też tak, że w przypadku  zbiegu prawa do dwóch świadczeń wypłacane jest tylko jedno z nich. Osoba uprawniona do tych świadczeń musi zdecydować, które świadczenie chce otrzymywać. Jeśli samodzielnie nie podejmie takiej decyzji będzie otrzymywać świadczenie wyższe.