Zmarła bohaterka Armii Krajowej

Zmarła Elżbieta Dziębowska ps. Dewajtis – doktor w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, ale przede wszystkim uczestniczka Powstania Warszawskiego, harcerka, łączniczka „Parasola". 16 kwietnia skończyłaby 87 lat. Elżbieta Dziębowska zmarła 4 kwietnia w Jurgowie. Była ostatnią żyjącą uczestniczką akcji, w której zabity został tzw. Kat Warszawy, czyli Franz Kutschera. O śmierci „Dewajtis" poinformowało Polskie Wydawnictwo Muzyczne, którego przez wiele lat była ona redaktorem. „Doktor Elżbieta Dziębowska pozostanie w naszej pamięci i historii Polskiego Wydawnictwa Muzycznego jedną z osób, które wspólnie z niedużym polskim środowiskiem muzykologicznym stworzyły największe, pomnikowe edycje. Pozostanie Mistrzem dla wielu pokoleń muzykologów, redaktorów, leksykografów" – czytamy w komunikacie PWM. Wychowankowie, byli studenci, redaktorzy z Redakcji Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w Krakowie wspominają zmarłą jako osobę skromną, ale wymagającą. „Zawsze skupiona, zawsze czytająca, stale poprawiająca setki stron maszynopisów, by było trafniej, zręczniej, by sens był przejrzysty, by osiągnąć cel. Prosty, mądry, prawdziwy, logiczny, spójny przekaz, z dyscypliną słowa niosącego maksimum treści. Uczyły się od Niej tej sztuki pokolenia muzykologów – jak napisać pracę magisterską, by temat zapalał umysły piszących, a czytających zaintrygował, jak ulepić proporcjonalne i treściwe hasło encyklopedyczne z lawiny słów. Mistrzostwo redakcyjne" – czytamy na stronie internetowej PWM. Jak dodają „o czynach z czasów Powstania Warszawskiego mówiąca bez patosu i zwyczajnie". „Traktująca swoje dokonania leksykograficzne jak wypełnienie powinności, a wybór między Encyklopedią muzyczną a własną karierą naukową jak oczywistość. Mistrzostwo. Dziękujemy za Mistrzostwo oraz obecność w naszej pracy i życiu" - podkreślono. „Dewajtis" przyszła na świat w 1929 roku. Mając zaledwie 13 lat wstąpiła w szeregi harcerstwa. Rok później, w sierpniu 43', została łączniczką oddziału „Agat", później „Parasol". W konspirację zaangażowani byli także jej rodzice. W ich mieszkaniu znajdującym się w Warszawie przy ul. Mokotowskiej mieściła się skrytka konspiracyjna, z której korzystał II pluton „Agatu". Elżbieta Dziębowska uczestniczyła w akcjach „Parasola" m.in. w akcji „Kutschera", w której został zabity słynący okrucieństwem esesman, na którego wyrok wydał polski sąd podziemny. Rozkaz do zlikwidowania „Kata Warszawy" podpisał płk August Emil Fieldorf „Nil" ówczesny szef Kedywu Dowództwa Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej. „Dewajtis" wraz z Marią Stypułkowską-Chojecką ps. Kama (zmarła 5 lutego 2016 roku) obserwowały Kutschera w celu zebrania informacji o jego ruchach. Innymi akcjami, w których uczestniczyła „Dewajtis" była akcja „Koppe" i „Weffels". Ponadto Elżbieta Dziębowska w trakcie Powstania Warszawskiego była łączniczką ppłk. Jana Mazurkiewicza ps. Radosław. Po wojnie „Dewajtis" studiowała muzykologię na Uniwersytecie Warszawskim. Związana była m.in. z Instytutem Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego, Katedrą Historii i Teorii Muzyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, czy Akademią Muzyczną w Krakowie. IK