Koniec z tzw. syndromem pierwszej dniówki

Od pierwszego września wchodzi w życie kolejne rozwiązanie o charakterze propracowniczym, które pozwoli na poważne ograniczenie zjawiska nazywanego przez inspektorów Państwowej Inspekcji Pracy tzw. syndromem pierwszej dniówki. Opis tego zjawiska i apele do posłów o jego likwidację znajdowały się corocznie w sprawozdaniu PIP przedstawianej Sejmowi ale poprzednia koalicja PO-PSL jakoś nie miała serca do wprowadzania rozwiązań, które broniłyby interesów pracowników. Dotychczasowe przepisy Kodeksu Pracy pozwalały bowiem pracodawcy na dopełnienie formalności związanych z zawarciem umowy o pracę z pracownikiem do końca pierwszego dnia pracy. Pracodawcy, którzy zatrudniali pracowników na czarno w przypadku kontroli PIP zawsze tłumaczyli się, że pracownik jest zatrudniony pierwszy dzień i że właśnie są dopełniane formalności aby taką umowę zawrzeć. Stąd słaba skuteczność inspektorów PIP w zwalczaniu zatrudnienia na czarno, bowiem nawet jeżeli nawet została potwierdzona obecność na stanowiskach pracy dużej grupy pracowników bez umów o pracę, to pracodawca był bezkarny. W sytuacji kiedy teraz inspektor PIP stwierdzi, brak umowy o pracę, albo pisemnego potwierdzenia warunków jej przyjęcia przez pracownika, na pracodawcę będzie nakładana grzywna. Nowe przepisy w Kodeksie Pracy wprowadzają obowiązek pisemnego zawarcia umowy o pracę lub potwierdzenia na piśmie warunków jej przyjęcia przez pracownika przed podjęciem pracy. Jak poinformowała w komunikacie dla mediów minister rodziny, pracy i polityki społecznej Elżbieta Rafalska „te zmiany dają gwarancję legalnego zatrudnienia, a co się z tym wiąże bezpieczeństwo i komfort pracy dla pracowników”. Dodała także, że „w sytuacji kiedy wyraźnie poprawia się sytuacja na rynku pracy w Polsce jej resort chce dbać nie tylko o dostępność pracy ale także o jej jakość”. Przypomnijmy także, że weszły w życie ustawowe zmiany dotyczące minimalnej stawki godzinowej w umowach zlecenia, ale także w tzw. samozatrudnieniu w wysokości 12 zł brutto 9 (po waloryzacji od 1 stycznia 13 zł). Wspomniana stawka będzie obowiązywała zarówno w umowach zlecenia jak w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej czyli tzw. samozatrudnienia od 1 stycznia 2017 roku. Presja ze strony Rady Ministrów na to rozwiązanie świadczy o determinacji rządu Prawa i Sprawiedliwości, żeby poprzez regularne podnoszenie poziomu płacy minimalnej w tym przypadku w ramach umów zleceń a teraz także „etatowej” płacy minimalnej, wręcz „wymuszać” na pracodawcach regulacje płacowe „w górę”. Rada Ministrów podjęła także decyzję o podwyżce „etatowej” płacy minimalnej na rok 2017 z 1850 zł do 2000 zł brutto czyli aż o 150 zł i właśnie dlatego konieczna była waloryzacja płacy godzinowej minimalnej z 12 zł na 13 zł od 1 stycznia. Podniesienie stawki godzinowej do 13 zł za godzinę brutto, było konieczne ponieważ przy ustawowych 168 godzinach pracy miesięcznie daje wynagrodzenie w wysokości 2184 zł brutto miesięcznie i w związku z tym jest o 184 zł wyższe od minimalnego wynagrodzenia na podstawie umowy o pracę (ustalonego na ten rok 2017 w wysokości 2000 zł). Natomiast taka relacja pomiędzy tymi minimalnymi wynagrodzeniami (niższa płaca etatowa, wyższa godzinowa), zdaniem minister Rafalskiej, będzie zachęcała pracodawców zarówno publicznych jak i prywatnych do zatrudniania na podstawie umów o pracę, a nie umów zlecenia czy samozatrudnienia, bo te pierwsze będą jednak wyraźnie „tańsze”.