Był opiekunem młodzieży i prefektem w Inowrocławiu i Bydgoszczy. Jako kapelan uczestniczył w kampanii wrześniowej. Wzięty do niewoli w bitwie nad Bzurą przebywał w niemieckich obozach koncentracyjnych w Buchenwaldzie i Dachau. Zmarł 22 sierpnia 1942 r. w wyniku wyniszczających doświadczeń pseudomedycznych.

Franciszek Dachtera urodził się 22 września 1910 r. we wsi Salno pod Bydgoszczą. Uczęszczał do szkoły powszechnej w Wierzchucinie Królewskim. Od 1920 r. uczył się w Wyższej Szkole Chłopców w Koronowie, a następnie w Państwowym Gimnazjum Klasycznym w Bydgoszczy. Działał w harcerstwie, należał do koła abstynentów oraz Związku Filomatów Pomorskich.

Maturę zdał w maju 1928 r. i wkrótce potem wstąpił do Seminarium Duchownego w Gnieźnie. Święcenia kapłańskie przyjął w czerwcu 1933 r., miesiąc później rozpoczął pracę jako wikariusz w parafii pw. Najświętszej Maryi Panny w Inowrocławiu.

Założył i kierował oddziałem powołanego w 1934 r. Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Żeńskiej, zajmującego się kultywowaniem, poprzez akademie oraz wycieczki krajoznawcze, patriotycznych tradycji.

Od 1935 r. pracował jako nauczyciel religii w bydgoskich szkołach - Miejskim Koedukacyjnym Gimnazjum Kupieckim oraz w Publicznej Szkole Dokształcającej Zawodowej.

We 1937 r. podjął studia z zakresu historii Kościoła na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. W 1939 r. uzyskał stopień magistra teologii.

W czasie kampanii wrześniowej zmobilizowany w stopniu kapitana wyruszył na front jako kapelan wojskowy 62. Pułku Piechoty Wielkopolskiej. Podczas Bitwy nad Bzurą dostał się do niewoli. Przez pół roku przebywał w obozie jenieckim Rothenburg koło Fuldy w Niemczech.

Ponieważ władze niemieckie nie respektowały stopni oficerskich kapelanów wojskowych, lecz traktowały ich - wbrew konwencjom międzynarodowym - jak przestępców, został w kwietniu 1940 r. wraz z innymi kapelanami przewieziony do obozu zagłady w Buchenwaldzie, a w lipcu 1942 r. do KL Dachau.

W grudniu 1942 r. został wyselekcjonowany na tzw. doświadczenia medyczne, kilkukrotnie zaszczepiano mu malarię. Zmarł w męczarniach 22 sierpnia 1944 r., bezpośrednią przyczyną śmierci był prawdopodobnie zastrzyk z trucizną. Ciało spalono w krematorium.

W 1985 r., dzięki wytrwałym staraniom absolwentów bydgoskiego Gimnazjum Klasycznego, komunistyczne państwo nadało mu pośmiertnie „Medal za udział w wojnie obronnej 1939”, zaś w 1992 r. za zasługi dla harcerstwa otrzymał Srebrny Krzyż Zasługi z rozetą.

W 1999 r. ks. Franciszek Dachtera został wyniesiony na ołtarze przez papieża Jana Pawła II w gronie 108 męczenników II wojny światowej. Dziś mija 70 lat od śmierci błogosławionego.

Paweł Brojek


© WSZYSTKIE PRAWA DO TEKSTU ZASTRZEŻONE. Możesz udostępniać tekst w serwisach społecznościowych, ale zabronione jest kopiowanie tekstu w części lub całości przez inne redakcje i serwisy internetowe bez zgody redakcji pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.