1. W ostatni wtorek Rada Ministrów po przeprowadzeniu konsultacji w tej sprawie między innymi na Radzie Dialogu Społecznego, przyjęła projekt budżetu państwa na 2018 i skierowała go do Sejmu.
Projekt budżetu na 2018 rok został oparty na dość konserwatywnych założeniach: wzrost gospodarczy ma wynieść 3,8% PKB (wzrost PKB w roku 2017 najprawdopodobniej lekko przekroczy 4%), inflacja w ujęciu średniorocznym ma wynieść 2,3%, bezrobocie -6,4% (już tego lata wskaźnik ten spadnie poniżej 7% – w sierpniu tego roku stopa bezrobocia wyniosła 7,0%).
Bardziej optymistyczne wyglądają założenia dotyczące wzrostu przeciętnego rocznego funduszu wynagrodzeń w gospodarce narodowej oraz rent i emerytur – wzrost nominalny o 6,3%, oraz wzrost spożycia prywatnego- w ujęciu nominalnym o 5,9%.
Na podstawie tych makroekonomicznych założeń, zaplanowano dochody budżetu państwa na poziomie 355,7 mld zł, wydatki na poziomie 397, 2 mld zł, co oznacza, że deficyt nie może być wyższy niż 41,5 mld zł, a deficyt całego sektora finansów publicznych według metodologii unijnej nie przekroczy 2,7% PKB (będzie, więc wyraźnie niższy od poziomu 3% PKB, czyli tzw. kryterium z Maastricht).
2. Jeżeli chodzi o wydatki to zaplanowano astronomiczną kwotę ponad 70 mld zł na wsparcie polskich rodzin, w tym ponad 24 mld zł na realizację programu Rodzina 500 plus (o 1,3 mld zł więcej niż w roku 2017), ponadto około 13 mld zł ma być wydatkowane na świadczenia rodzinne.
Z kolei około 10 mld zł ma być przeznaczone na sfinansowanie podwyżek emerytur i rent, a około 9 mld zł n na sfinansowanie obniżenia wieku emerytalnego, jeżeli wszyscy uprawnieni z tego prawa skorzystają (o taką kwotę będzie zwiększona dotacja dla Funduszu Ubezpieczeń Społecznych).
Pewna część środków z tej puli będzie przeznaczona na wsparcie programu Mieszkanie plus, na sfinansowanie programu darmowych leków dla seniorów (powyżej 75 roku życia), a także na zwiększenie dopłaty do systemu ubezpieczeń rolniczych).
3. Jak zaznaczył wicepremier Morawiecki w roku 2018 wykonany zostanie także drugi krok w podwyższaniu kwoty wolnej od podatku w PIT i kwota ta zostanie podniesiona do poziomu 8 tys. zł (a więc osoby osiągające taki poziom rocznego dochodu będą zwolnione z tego podatku).
Podniesiony zostanie także z dotychczasowych 11 tys. zł rocznie do 13 bądź 14 tysięcy rocznie próg dochodów, do którego kwota wolna maleje i po przekroczeniu, którego aż do 85 tysięcy 528 zł wynosi 3091 zł.
Te dwie decyzje związane z podwyższeniem kwoty wolnej będą kosztowały budżet przynajmniej kilka miliardów złotych, przy czym środki te trafią do osób fizycznych o najniższym poziomie dochodów.
Wreszcie w tej ogromnej puli 70 mld zł wydatków o charakterze prospołecznym znajdują się środki dla programu, który jest jeszcze w przygotowaniu, a który został roboczo nazwany przez premier Beatę Szydło, programem 500 plus adresowanym do emerytów o najniższym poziomie świadczeń.
Byłoby to dodatkowe jednorazowe świadczenie dla najmniej zamożnych świadczeniobiorców w wysokości 500 zł, a zakres jego zastosowania (określenie wysokości świadczenia, poniżej którego byłoby ono wypłacane) jest dopiero opracowywany.
4. Do wydatków o charakterze prospołecznym należy także zaliczyć dodatkowe środki na ochronę zdrowia i obronę narodową.
W budżecie na rok 2018 wyraźnie rosną środki w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia o 4,4 mld zł, w ten sposób Fundusz ten będzie dysponował kwotą aż 81 mld zł, równie mocno rosną wydatki na Wojsko Polskie o blisko 4 mld zł, w związku z tym budżet resortu wyniesie blisko 40 mld zł (2% PKB z roku bieżącego), w tym przynajmniej 10 mld zł na modernizację polskiej armii.
Dodatkowe środki otrzyma polska Policja na podwyżki płac dla policjantów (około 100 mln zł), a także Straż Graniczna na 400 dodatkowych etatów (około 23 mln zł) w związku z koniecznością wzmocnienia ochrony polskiej granicy wschodniej.
Tylko te niektóre grupy i wielkość wydatków budżetowych bardzo dobitnie pokazują, że budżet na 2018 rok, zachowując wszystkie reguły dyscypliny finansów publicznych, ma wyraźne nachylenie prospołeczne.
Zbigniew Kuźmiuk