
W dniach 16-19 lutego 1943 r., w ramach akcji odwetowej przeciwko partyzantom, Niemcy dokonali mordu na ludności cywilnej miejscowości Rosica na terenie dzisiejszej Białorusi. Zginęli także katoliccy misjonarze, księża z zakonu oo. marianów, Antoni Leszczewicz i Jerzy Kaszyra, którzy mając możliwość ucieczki, postanowili pozostać z wiernymi.
Antoni Leszczewicz urodził się 30 września 1890 r. w miejscowości Abramowszczyzna na Litwie. Uczęszczał do szkół w Wojstomiu i Petersburgu, w 1909 r. wstąpił do seminarium duchownego diecezji mohylewskiej w Petersburgu. Święcenia kapłańskie przyjął 13 kwietnia 1914 r.
Posługę misyjną rozpoczął w Irkucku na Syberii, następnie był wikariuszem i prefektem szkół w zabajkalskim mieście Czyta. W 1917 r. opuścił Syberię i udał się do Mandżurii, gdzie opiekował się kolonią polską. W 1920 r. rozpoczął pracę w Harbinie, gdzie pracował w parafii św. Stanisława. Jako prefekt szkół rosyjskich i polskiego gimnazjum uczył religii i łaciny.
W 1924 r. został proboszczem nowej parafii św. Jozafata, dla której wybudował kościół i plebanię. Otworzył też ochronkę i szkołę dla biednych dzieci, wspomagał potrzebujących. W 1934 r. za pracę z polskimi emigrantami został nagrodzony Srebrnym Krzyżem Zasługi. Nosząc się z zamiarem wstąpienia do zakonu, pod koniec 1937 r. wyjechał do Japonii, a następnie dotarł do Rzymu, gdzie złożył oficjalną prośbę o przyjęcie do Zgromadzenia Księży Marianów.
Z końcem 1938 r. przybył do Polski, nowicjat odbył w Skórcu koło Siedlec. W czerwcu 1939 r. złożył śluby zakonne. W sierpniu wyjechał do Drui na północno-wschodnich kresach ówczesnego państwa polskiego. Zajmował się tam duszpasterstwem, sprawami gospodarczymi i nauczaniem w gimnazjum.
We wrześniu 1939 r. miejscowość została opanowana przez Armię Czerwoną. Sowieci rozgrabili mienie klasztorne oraz utrudniali pracę zakonników i ich kontakt z ludźmi. Wkroczenie wojsk niemieckich czerwcu 1941 r. na te tereny początkowo ułatwiło działalność duszpasterską. W listopadzie tego roku ks. Leszczewicz został przełożonym misji w miejscowości Rosica za rzeką Dźwiną, na byłych terenach sowieckich, gdzie wraz z grupą księży marianów i sióstr eucharystek głosił ewangelię.
Jerzy Kaszyra przyszedł na świat 4 kwietnia 1904 r. w gminie Aleksandrowo. Po ukończeniu gimnazjum w Drui, w 1922 r. wstąpił do miejscowego seminarium księży marianów, gdzie cztery lata później złożył śluby zakonne. Studiował filozofię na Uniwersytecie Papieskim „Angelicum” w Rzymie i teologię w Wilnie, w czerwcu 1935 r. przyjął święcenia kapłańskie.
Przez rok był przełożonym kleryków mariańskich w Wilnie. Następnie dwa lata pracował w Drui jako prefekt w gimnazjum i wychowawca młodzieży zakonnej. W 1938 r. został przełożonym klasztoru w Raśnie na Polesiu. Po wejściu bolszewików w październiku 1939 r. udał się na Litwę. W lipcu 1942 r. przedostał się z Litwy do Drui, a następnie, wezwany przez ks. Leszczewicza, przybył na misję do Rosicy.
W związku z nasilającą się działalnością partyzantki sowieckiej na tamtejszych terenach, wraz z początkiem 1943 r. Niemcy rozpoczęli przeprowadzanie akcji odwetowych. Jeszcze przed Bożym Narodzeniem ks. Leszczewicz otrzymał ostrzeżenie o planowanej pacyfikacji ludności. Zarówno marianie, jak i siostry eucharystki podjęli decyzję o pozostaniu z wiernymi.
16 lutego 1943 r. rozpoczęła się akcja pacyfikacyjna. Niemcy palili domostwa, a mieszkańców gromadzili w kościele, gdzie następowała segregacja – zdolnych do pracy przeznaczono na wywóz do obozu przejściowego w Rydze, pozostałych – na zagładę na miejscu. Obaj księża przygotowywali ludzi na śmierć, spowiadając i udzielając innych sakramentów oraz przyjmując wyznanie wiary od prawosławnych.
Ks. Leszczewicza zabrano z grupą ludzi 17 lutego po południu, a następnie zamknięto w drewnianej stajni, którą polano benzyną, wrzucono do środka granaty i podpalono. Następnego dnia w ten sam sposób zginął ks. Kaszyra, zamknięty wraz z kilkudziesięcioma wiernymi w oblanym benzyną domu.
W trakcie trzech dni pacyfikacji Niemcy zamordowali łącznie co najmniej 1500 mieszkańców Rosicy. Wieś zrównano z ziemią.
Księża Antoni Leszczyński i Jerzy Kaszyra znaleźli się w gronie męczenników, beatyfikowanych przez Ojca Świętego Jana Pawła II w Warszawie 13 czerwca 1999 r.
Źródła: marianie.pl, padrimariani.org