Urząd Nauczycielski Kościoła wydał na temat masonerii kilkaset dokumentów. Jego stanowisko wobec "sekty wolnomularskiej" jest niezmienne od 1738 r. kiedy to papież Klemens XII wydał bullę "In eminenti" stwierdzającą między innymi: "Zabraniamy surowo w imię świętego posłuszeństwa wszystkim wiernym w Chrystusie i każdemu z nich jakiegokolwiek bądź stanu, powołania, pozycji, zakonu, stanowiska, godności i znaczenia, osobom świeckim i księżom, zarówno świeckim jak i zakonnym - których należy nawet specjalnie wyszczególnić - pod jakimkolwiek pretekstem, jakiejkolwiek przyczyny mogliby się na to ważyć, zamierzali to uczynić - zakładać, propagować albo podtrzymywać wyżej wymienione związki masońskie (...), a to pod karą ekskomuniki na nieposłusznych z samej istoty faktu i bez osobnego postanowienia, z tym, że nikt nie może być z niej rozgrzeszonym przez nikogo innego, prócz Nas albo biskupów rzymskich wówczas istniejących."

Ostatnim dokumentem Kościoła na ten temat jest wydane w dniu 26 listopada 1983 r. "Oświadczenie Kongregacji Nauki Wiary w sprawie masonerii". Warto je tutaj przytoczyć w całości:

"Stawiano pytanie, czy ocena Kościoła odnośnie stowarzyszeń masońskich zmieniła się na skutek faktu, iż nowy Kodeks Prawa Kanonicznego nie wymienia wolnomularstwa w sposób wyraźny jak poprzedni. Niniejsza Kongregacja jest w stanie odpowiedzieć na to, iż okoliczność ta jest spowodowana kryterium redakcyjnym takim samym jak dla innych zrzeszeń, które podobnie nie zostały wymienione, ponieważ włączone są do szerszych kategorii. Negatywna ocena Kościoła o wolnomularskich zrzeszeniach pozostanie więc niezmieniona, ponieważ ich zasady były zawsze nie do pogodzenia z nauką Kościoła i dlatego też przystąpienie do nich pozostanie nadal zabronione. Wierni, którzy należą do wolnomularskich zrzeszeń, znajdują się więc w stanie ciężkiego grzechu i nie mogą przyjmować Komunii Świętej. Lokalne autorytety kościelne nie mają prawa wypowiadać się na temat istoty wolnomularskich zrzeszeń w sposób, który mógłby umniejszyć to, co powyżej ustalono w zgodności z intencją deklaracji tejże Kongregacji z dnia 17 lutego 1981 roku.

Papież Jan Paweł II potwierdził niniejszą deklarację, uchwaloną na zwyczajnym posiedzeniu Kongregacji i zalecił jej opublikowanie w czasie audiencji udzielonej podpisującemu ją, kardynalskiemu Prefektowi."

Zauważmy, iż w obu dokumentach kwestię stosunku Kościoła do masonerii uznaje się za tak ważną, iż wszelkie, najdrobniejsze nawet, dotyczące jej rozstrzygnięcia mogą być dokonywane wyłącznie przez samą głowę Kościoła.

Przytoczona powyżej Deklaracja Kongregacji Nauki Wiary z dnia 26.11.1983 r. powołuje się w przedostatnim zdaniu na Deklarację tejże Kongregacji z dnia 17.02. 1983 r. Ta Deklaracja powstała jako reakcja na kłamliwą interpretację, dokonywaną najczęściej przez masonów Listu tej Kongregacji wystosowanego dnia 19.07.1974 r. (taką kłamliwą interpretację tego listu przedstawił, nota bene, Ludwik Hass w pierwszym programie TVP w nocy z 21 na 22 listopada 1997 twierdząc, że jest on dowodem na to, iż Kościół odnosi się obecnie do masonerii w sposób pozytywny).1

Deklaracja ta głosi, między innymi:"Ponieważ wspomniany list przeniknąwszy do opinii publicznej dał dowód do błędnych i tendencyjnych interpretacji, przeto Kongregacja Doktryny Wiary nie przesądzając ewentualnych dyspozycji nowego Kodeksu potwierdza i precyzuje następujące dane: 1. Dotychczasowa praktyka dyscyplinarna Prawa Kanonicznego nie została w niczym zmodyfikowana i obowiązuje w całej pełni. 2. Nie została więc skasowana ani ekskomunika ani inne kary. 3. Co do wspomnianego listu zaś i co do zagadnienia jak należy interpretować wymieniony w nim kanon było zamiarem Kongregacji Nauki Wiary przypomnienie ogólnych zasad interpretacyjnych prawa karnego, według których poszczególne przypadki osobiste, mogą być pozostawione osądowi odnośnych Ordynariuszy. Nie było zaś zamiarem Kongregacji Doktryny Wiary upoważnienie Konferencji Episkopatu do publicznego wygłaszania orzeczeń o charakterze powszechnie obowiązującym na temat istoty organizacji masońskich, któreby mogły spowodować utrącenie powyższych norm."

Obie Deklaracje odnoszą się do norm, które zaprezentowane zostały w kanonach 1373-1375 nowego Kodeksu Prawa Kanonicznego. Najważniejszym z nich jest Kanon 1374, który brzmi: "Kto zapisuje się do stowarzyszenia działającego w jakikolwiek sposób przeciwko Kościołowi, powinien być ukarany sprawiedliwą karą; kto zaś popiera tego rodzaju stowarzyszenie lub nim kieruje, powinien być ukarany interdyktem". Interesować nas tu mogą także dwa inne Kanony, a mianowicie Kanon 1373, który brzmi: "Kto publicznie wzbudza niechęć lub nienawiść podwładnych względem Stolicy Apostolskiej lub ordynariusza z powodu jakiegoś aktu władzy lub posługi kościelnej albo prowokuje podwładnych do nieposłuszeństwa wobec nich, winien być ukarany interdyktem lub innymi sprawiedliwymi karami.", oraz Kanon 1375:"Ci, którzy przeszkadzają w swobodnym wypełnianiu posługi, wyboru lub władzy kościelnej albo w zgodnym z prawem korzystaniu z dóbr sakralnych lub innych dóbr kościelnych, albo wywierają nacisk na wyborcę lub wybranego bądź tego, kto wykonał akt władzy lub posługę kościelną może być ukarany sprawiedliwą karą."

Wymowa cytowanych dokumentów Kościoła jest całkowicie jednoznaczna. Pomimo to wciąż w polskiej prasie jak również i w telewizji słyszy się wypowiedzi głoszące, iż stanowisko Kościoła wobec masonerii "uległo całkowitej zmianie" lub "zostało poważnie złagodzone". Głosom tym nie powinniśmy się dziwić. Są one bowiem efektem niezmiennej od kilkuset lat masońskiej taktyki dezinformacyjnej. Masoneria zawsze stosowała ją na szeroką skalę i to często tak skutecznie, iż Kościół był wciąż zmuszony przypominać swoje stanowisko lub dokonywać pewnych jego uszczegółowień.

Dlaczego Kościół zawsze potępiał masonerię i jego stanowisko nigdy nie uległo tu, pod żadnym względem, jakiejkolwiek zmianie? Pytanie to można uznać za retoryczne. Masoneria zawsze walczyła z Kościołem głosząc program, który chrześcijanom znany jest z "orędzia" szatana. Na to pytanie można jednak też udzielić odpowiedzi odwołując się do odpowiednich dokumentów Kościoła.

Pierwsze z nich potępiając masonerię argumentowały swoje stanowisko wskazując jedynie na towarzyszące zawsze złym zamiarom ukrywanie przez wolnomularstwo swych struktur i programu. I tak papież Klemens XII stwierdza w swej bulli "In eminenti": "Taka jest natura zbrodni, która się zdradza sama przez się i której własne wysiłki, żeby się ukryć czynią ją tym bardziej widoczną. Tak więc wspomniane towarzystwa wzbudziły tak wielkie podejrzenia wśród wiernych, że przyłączyć się do nich w oczach osób rozważnych i uczciwych znaczyłoby splamić się znamieniem kompletnej przewrotności. I rzeczywiście, jeśli ci ludzie nie czyniliby zła czyż mieliby tak wielki strach przed pokazaniem się w świetle dziennym?

Późniejsze mówią już o zagrożeniu wiary chrześcijańskiej (Benedykt XIV), podszywaniu się przez masonerię pod chrześcijaństwo, a zarazem szerzeniu racjonalizmu i obojętności religijnej, ośmieszaniu obrzędów chrześcijańskich, sprzyjaniu rozwiązłości (Pius VII), dążeniu do całkowitego zniszczenia Kościoła, między innymi przez rozpętanie rewolucji francuskiej (Leon XII), "otwieraniu drogi do wszelkiej zbrodni"(Pius VIII).

Ten ostatni papież w encyklice "Traditi Humilitate" ocenił masonerię dokładnie w ten sam sposób w jaki papież Leon Wielki, nota bene Doktor Kościoła, ocenił manicheizm:"Prawem ich nieprawda i ich Bogiem szatan - a obrzędem bezecność. Zaś w encyklice "Eclesiam A Jezu Christo"

napisał: "przychodzą do nas w przebraniu owiec mimo, że są oni faktycznie, niczym innym niźli łupieżcze wilki."

Grzegorz XVI nazywa masonerię "główną przyczyną wszystkich klęsk ziemi i królestw" i "ściekiem nieczystym wszystkich sekt". Pius IX nazywa ją "bezbożnym i zbrodniczym stowarzyszeniem", które chce "zniszczyć Kościół i społeczeństwa". Na szczególną uwagę zasługuje tu, wydana 20 kwietnia 1884 przez papieża Leona XIII encyklika "Humanum genus". Papież przypomina w niej, iż po popełnieniu grzechu pierworodnego ród ludzki podzielił się na dwie części, pierwszą Boga, która pracuje nad ponownym ustanowieniem Królestwa Bożego, drugą szatana służącą ustanowieniu jego królestwa, prowadzącą wojnę przeciwko Chrystusowi i Jego Kościołowi. Masoneria jest "potężnym pomocnikiem królestwa szatana". Jest to organizacja osób szukających "sprytnie pozorów", "przybierając maskę literatów i mędrców, którzy gromadzą się dla celów naukowych, mówią stale o swoim zaangażowaniu dla cywilizacji", o tym, "że ich jedynym pragnieniem jest polepszać warunki życia narodów", a w istocie "ujarzmiają ludzi jak niewolników", "posługują się ludźmi w ten sposób ujarzmionymi", "uzbrajają zabójców zapewniając sobie bezkarność swoich zbrodni".

Masoneria, stwierdza Leon XIII, pragnie "zastąpić chrześcijaństwo przez naturalizm prześladując z nieubłaganą nienawiścią Kościół i kler, nauczanie chrześcijańskie, a zwłaszcza papiestwo", dąży do tego, "aby ludzie się sycili nieograniczoną wolnością grzechu", podejmuje wysiłki "wprowadzenia nauczania świeckiego", "rozpowszechniania zepsucia obyczajów", budowania "ateizmu państwowego". Dokumenty wydane przez Kościół w XX w. przypominają, przede wszystkim o tym, iż Kościół nie zmienił swojego stanowiska przedstawionego w dokumentach wcześniejszych i powtarzają zawarte w nich podstawowe oceny i zakazy.

Podsumowując. Kościół określa masonerię jako organizację realizującą doktrynę szatana poprzez, między innymi, tworzenie ustroju politycznego, który dziś nazywa się państwem neutralnym światopoglądowo. Charakteryzując metody i cele masonerii Kościół akcentuje jako najbardziej niebezpieczne dla jednostek i społeczeństw stosowanie przez nią technik indoktrynacji i zniewolenia człowieka przez odwoływanie się do jego najniższych instynktów, gloryfikowanie ich i rozbudzanie przy jednoczesnym negowaniu porządku moralnego i wartości religijnych.

Propozycja masonerii jawi się, w takim ujęciu, jako pewna postać gnozy stanowiąca codzienną indywidualną i zbiorową realizację zasady "bądźcie jako bogowie", która rodzi relatywizm poznawczy i moralny oraz uznanie się przez człowieka za Pana i Prawodawcę rzeczywistości ziemskiej.