W tradycji chrześcijańskiej archaniołowie należą do szczególnego rodzaju duchów posyłanych przez Boga. Jak wszyscy aniołowie są wysłannikami Boga, ale w odróżnieniu od aniołów archaniołowie odegrali ważniejszą rolę w wielu wydarzeniach historii zbawienia. Stąd to rozróżnienie.

Biblia podaje imiona 3 archaniołów: Michała, Gabriela i Rafała.

W tradycji chrześcijańskiej Michał to pierwszy i najważniejszy spośród aniołów, obdarzony przez Boga szczególnym zaufaniem. Imię to oznacza: „Któż jak Bóg”).

Archaniołowi Michałowi przypisuje się zwycięstwo w walce ze złymi duchami (upadłymi aniołami) i strącenie ich, wraz z Lucyferem na czele, z nieba do czeluści piekielnych u początku historii stworzonego przez Boga świata, jeszcze przed grzechem Adama i Ewy. Św. Michał jest zarazem aniołem sądu jak i miłosierdzia Bożego: wspiera wiernych w walce ze złem, a jako szczególny opiekun Kościoła, stojąc u wezgłowia umierających, pomaga w ostatecznej walce o zbawienie i towarzyszyć duszom zmarłych na sądzie Bożym.

Kult św. Michała Archanioła jest w chrześcijaństwie bardzo dawny i żywy. Sięga on wieku II.

Gabriel („Bóg jest mocą”, „mąż Boży”) pojawia się w Starym Testamencie w księdze proroka Daniela, tłumacząc sens proroczych wizji i wolę Bożą. Najpiękniejszą rolę św. Gabriel wypełnił w Nowym Testamencie. W świątyni jerozolimskiej zwiastował Zachariaszowi narodzenie syna, św. Jana Chrzciciela, a przede wszystkim zwiastował Maryi, że zostanie Matką Syna Bożego. Papież Pius XII ogłosił go patronem telefonu, telegrafu, radia i telewizji. Gabriela czczą także muzułmanie, którzy wierzą, że za jego pośrednictwem Mahomet otrzymał misję utworzenia nowej religii.

Rafał („Bóg uleczył”) uważany jest za szczególnego patrona podróżnych i chorych. W Starym Testamencie czytamy, że Archanioł przeprowadza młodego Tobiasza przez wiele trudów w czasie podróży do Persji, pozwala mu szczęśliwie się ożenić i uzdrawia ze ślepoty ojca młodzieńca.
W początkach chrześcijaństwa dość pochopnie oddawano cześć siedmiu archaniołom. Ponieważ znane są imiona tylko 3, wymienionych w Piśmie św., archaniołów, dozwolony jest tylko ich kult.

Do ostatniej reformy kalendarza kościelnego (z 14 lutego 1969 r.) istniały trzy odrębne święta: św. Michała czczono 29 września, św. Gabriela - 24 marca, a św. Rafała - 24 października. Obecnie wszyscy trzej archaniołowie są czczeni wspólnie.

Na podst. ekai.pl, brewiarz.pl