W niedzielę, 29 września 2019 r., pragnąc upamiętnić 30-lecie Oddziału m. Wilno Związku Polaków na Litwie, Zarząd Miejski przygotował kilka wydarzeń artystycznych, skierowanych zarówno do wszystkich członków ZPL, jak i wszystkich mieszkańców Wileńszczyzny.

Jubileusz swoją obecnością zaszczycili liczni goście: prezes Zarządu Głównego Związku Polaków na Litwie, poseł na Sejm RL, Michał Mackiewicz, kierownik wydziału konsularnego Ambasady RP w Wilnie, Marcin Ziniewicz, wiceprezes stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Krzysztof Łachmański, wicemer Wilna Edyta Tamošiūnaitė, były ambasador Polski na Litwie Janusz Skolimowski, prezes Stowarzyszenia Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie „Macierz Szkolna“ Józef Kwiatkowski.

Uroczystości rozpoczęły się od Mszy Świętej w wileńskim kościele pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Wilnie (Franciszkanów). Po nabożeństwie, w kościele wystąpiła Filharmonia Kameralna im. Witolda Lutosławskiego w Łomży pod batutą swojego dyrektora Jana Miłosza Zarzyckiego, Kowieński Chór Państwowy oraz wspaniali polscy soliści: Hanna Maria Zajączkiewicz, Donata Zuliani, Jacek Szymański, Grzegorz Piotr Kołodziej. Na program koncertu złożyła się wyłącznie muzyka polska, między innymi kompozytorów związanych z Wileńszczyzną: Mieczysława Karłowicza oraz Romualda Twardowskiego, a całość zwieńczyły – z okazji Roku Moniuszkowskiego – dwie Litanie Ostrobramskie (II, IV) Stanisława Moniuszki.

Po koncercie odbyła się uroczysta akademia, którą otworzył prezes oddziału m. Wilno Związku Polaków na Litwie – Marek Kubiak.

"Kultura i obyczaje polskie są ściśle związane z chrześcijaństwem, bo Naród Polski zawsze się wyróżniał swoją pobożnością i przywiązaniem do Kościoła Katolickiego, nic więc dziwnego, że łaska Pana Boga jest odczuwana wobec nas, Polaków na przeciągu wielu stuleci.” - mówił Marek Kubiak. Zwrócił też uwagę, że mimo wielu tragicznych kart historii Polska i Polacy nadal istnieją, Polacy nadal pielęgnują swój język i kulturę na Litwie i dopóki będziemy stawiać Boga na pierwszym miejscu – przetrwamy.

Prezes licznego, bo zrzeszającego ponad 2 tysiące osób skupionych w 70 kołach, oddziału ZPL, przypominał początki powstania Związku Polaków na Litwie i jego stołecznego oddziału oraz podkreślił rolę jaką odgrywa: „Praca tych ludzi wyraźnie wpływa na podbudowanie naszej tożsamości narodowej, na spowolnienie procesów asymilacyjnych, praca tych ludzi nadal jest skierowana ku temu, aby rozwiązywać problemy nurtujące mniejszość polską na Litwie” - mówił Marek Kubiak.

Przewodniczący wileńskiego oddziału ZPL podziękował wszystkim zebranym za trwanie przy polskości, za przekazywanie jej następnym pokoleniom. Podziękował też prezesom Związku Polaków na Litwie, których już nie ma z nami, pamięć o nich uczczono minutą ciszy.

„30 lat istnienia wileńskiego oddziału ZPL to jest niezwykły sukces. Nie każda organizacja społeczna potrafi funkcjonować przez tyle lat” - mówił Marek Kubiak, przypominając jednocześnie, że w tym okresie zrealizowano tysiące projektów edukacyjnych, kulturalnych i charytatywnych. Podkreślił, że nie byłoby to możliwe bez pomocy i współpracy najwyższych władz RP i polskich organizacji.

Na zakończenie życzył wszystkim członkom i sympatykom ZPL-u, aby nadal doskonalić Dom - polskość, „który koniecznie powinien być w kształcie dworu polskiego, bo w dworze polskim panuje dostatek, kultura, wiara w Boga i miłość do Polski”.

Prezes Związku Polaków na Litwie zrzeszającego 16 oddziałów, w tym oddział miasta Wilna, poseł na Sejm RL - Michał Mackiewicz przekazał pozdrowienia w imieniu Zarządu Głównego oraz Rady Naczelnej. 

Michał Mackiewicz podkreślił też, że jubileusz 30-lecia ZPL obchodzony jest szeroko w całej Litwie.

„Patrzę na Was teraz, ludzi tak wspaniałych, społecznie oddanych, społecznie zaangażowanych, poświęcających swój czas, kosztem rodziny, innych spraw, dla sprawy ogółu i tak już jest przez 30 lat”. - mówił przewodniczący Związku Polaków na Litwie.

„Związek jest, był i pozostaje mocną zorganizowaną i zjednoczoną organizacją, ma ponad 250 kół, każde działa w innych warunkach, ale dla wszystkich sprawa polska, sprawa ogółu jest mocno ważna i każdy chce wnieść swoją cegiełkę do budowania tej zorganizowanej społeczności polskiej u nas, na Litwie”. Podkreślił jednocześnie, że nie jest to łatwe, szczególnie w Wilnie, gdzie ZPL jest narażony na nie zawsze życzliwe i budujące wpływy: „My w polskości wyrośliśmy, my w niej jesteśmy, jesteśmy sami tą polskością i szczególnie ci ludzie, którzy tworzą Związek Polaków na Litwie, tym wpływom nie poddadzą się” - dodał.

Prezes Związku Polaków na Litwie podziękował też nowym władzom wileńskiego oddziału ZPL, które pracują w nie zawsze sprzyjających warunkach, a na zakończenie życzył, by wileński oddział ZPL nadal istniał, realizował kolejne projekty oraz by Polacy wraz z innymi narodowościami budowali społeczeństwo obywatelskie Litwy.

Kierownik wydziału konsularnego Ambasady RP w Wilnie, Marcin Ziniewicz w imieniu ambasador RP na Litwie – Urszuli Doroszewskiej życzył wileńskiemu oddziałowi ZPL kolejnych owocnych lat pracy, kolejnych sukcesów i pięknych jubileuszów. „Dziękujemy za Waszą pracę, za Waszą współpracę, dziękujemy za uwagę, którą poświęcacie młodzieży tutaj w Wilnie i młodym pokoleniom Polaków” - mówił Marcin Ziniewicz.

„Związek Polaków na Litwie to jeden z naszych najbardziej kluczowych partnerów. Państwa głos jest słyszalny we wszystkich organizacjach polonijnych i polskich, zarówno europejskich jak i światowych” - mówił jeden z gości jubileuszu - wiceprezes stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Krzysztof Łachmański.

K. Łachmański przypomniał, że współpraca „Wspólnoty Polskiej” oraz miejskiego oddziału ZPL sięga samych początków organizacji oraz w imieniu własnym, jak i Zarządu Krajowego stowarzyszenia, podziękował za krzewienie kultury polskiej i promowanie Polski na Litwie, nie tylko wśród Polaków.

„Życzę Państwu samych sukcesów, wytrwałości na kolejne 30 lat, siły oraz by się jednoczyć wokół pana Boga, bo to są nasze korzenie” - mówił. Na zakończenie zapewnił, że „Wspólnota Polska” nadal będzie chętnie wspierać inicjatywy Związku Polaków na Litwie.

Głos zabrał także jeden z byłych prezesów oddziału miasta Wilna Związku Polaków na Litwie Jan Rynkiewicz: „Dzisiaj u mnie też jest jubileusz – równo 20 lat temu zrezygnowałem z prezesowania w Zarządzie Miejskim. Trafiłem na taki burzliwy okres kiedy wszystko rozkręcaliśmy – wybory, różne imprezy integracyjne” - wspominał. Życzył także, by na 40-leciu wszyscy dziś zebrani byli także obecni.

Podczas uroczystości wręczono dyplomy dla 250 najbardziej aktywnych członków Miejskiego Oddziału ZPL.