Szczepionki na przyszłe pandemie? Pracuje nad nimi już 200 naukowców

Prace badawcze są prowadzone w rządowym kompleksie laboratoryjnym Porton Down, znajdującym się w hrabstwie Wiltshire, na południowo-zachodnim wybrzeżu Anglii. W tym ośrodku pracuje zespół ponad 200 naukowców. Ich głównym celem jest analiza i identyfikacja zagrożeń związanych z wirusami przenoszonymi z zwierząt na ludzi. Te potencjalne wirusy mają zdolność szybkiego rozprzestrzeniania się na skalę globalną, co może prowadzić do powstania kolejnej pandemii. Wobec braku pewności, który konkretny patogen stanie się źródłem przyszłego zagrożenia, nazwano go "chorobą X".

Przygotowania na wirusa

Profesor Jenny Harries, szefowa Brytyjskiej Agencji Bezpieczeństwa Zdrowotnego (UKHSA), wyraziła istotę tych działań w rozmowie z kanałem Sky News. Wskazała, że celem jest przygotowanie się na wypadek pojawienia się nowego wirusa – "choroby X". Harries podkreśliła, że choć celem jest przeciwdziałanie takiej pandemii, to w razie jej wybuchu naukowcy już teraz pracują nad opracowaniem szczepionek i leków, które mogą pomóc w zwalczaniu tej choroby.

W kontekście tych priorytetów, Centrum Rozwoju i Oceny Szczepionek (VDEC) w Porton Down, które pierwotnie koncentrowało się na badaniach związanych z Covid-19 i skutecznością szczepionek przeciwko nowym wariantom, poszerzyło swoje działania. Obecnie naukowcy z VDEC prowadzą monitoring kilku patogenów o wysokim ryzyku przeniesienia na ludzi, takich jak ptasia grypa, małpia ospa oraz hantawirus – choroba przenoszona przez gryzonie.

Brytyjski rząd zaznacza, że efektem prac VDEC jest między innymi opracowanie pierwszej na świecie szczepionki przeciwko gorączce krwotocznej krymsko-kongijskiej, chorobie przenoszonej przez kleszcze. Choroba ta ma wysoką śmiertelność wynoszącą 30%. Badania kliniczne w tej sprawie są na wczesnym etapie, a już teraz przeprowadza się testy na 24 ochotnikach. W miarę wzrostu globalnych temperatur, choroba ta staje się coraz bardziej powszechna w Europie, a przypadki infekcji zanotowano nawet w Wielkiej Brytanii.

Ryzyka kolejnych pandemii

Profesor Harries podkreśla rolę zmian klimatycznych i przemieszczeń ludności w zwiększaniu ryzyka kolejnych pandemii. Urbanizacja może sprzyjać przenoszeniu wirusów na ludzi, jak to miało miejsce w przypadku ptasiej grypy. Natomiast zmiany klimatyczne powodują przenoszenie kleszczy i komarów w nowe obszary, które wcześniej były zbyt zimne dla tych owadów, co zwiększa ryzyko rozprzestrzeniania się chorób przenoszonych przez nie.

Prace prowadzone przez VDEC stanowią istotny element zaangażowania Wielkiej Brytanii w globalną "misję 100 dni". Ta inicjatywa została zapoczątkowana w czasie brytyjskiego przewodnictwa w grupie G7 w 2021 roku i ma na celu rozwinięcie skutecznej szczepionki w ciągu 100 dni od wykrycia nowego zagrożenia pandemicznego. Jak podkreśla profesor Harries, osiągnięcie takiego celu byłoby bezprecedensowe, biorąc pod uwagę, że normalnie proces ten trwałby kilka lat, a przykładem jest tutaj szybkie opracowanie szczepionki przeciwko COVID-19 w około 360 dni. Pomimo wyzwania, w przypadku niektórych wirusów taka szybka reakcja jest możliwa i stanowi kluczowy element w obronie przed przyszłymi pandemiami.

WO