16 lipca - Matki Bożej Szkaplerznej

Dziś wspomnienie Najświętszej Maryi Panny z Góry Karmel. Święto to karmelici obchodzili już w XIV w. Dla całego Kościoła zatwierdził je papież Benedykt XIII (1730). W Polsce to święto otrzymało nazwę Matki Bożej Szkaplerznej.

Pierwsze informacje o objawieniach Maryi na górze Karmel odnajdujemy już w Starym Testamencie, a dokładnie w historii proroka Eliasza (1 Krl 17, 1- 2 Krl 2, 25). W kolejnych wiekach duchowi synowie Eliasza prowadzili życie kontemplacyjne na Karmelu stad tez nazwa zakonu karmelici. W XII wieku po Chrystusie przybyli oni do Europy. Wędrówka spowodowana była prześladowaniami zakonników przez Turków. Początkowo karmelici również w Europie spotykali się z niechęcią. Z czasem widząc wyrzeczenia i umartwienia wspólnoty Stolica Apostolska ułatwiała im zakładanie nowych klasztorów.

W Europie zakon szczególnie szybko zaczął rozwijać się w Anglii. Przyczynił się do tego m.in. wielki czciciel Maryi, św. Szymon Stock, szósty przełożony generalny zakonu karmelitów. Święty Wielokrotnie błagał Maryję o ratunek dla zakonu. W czasie jednej z modlitw w Cambridge, w nocy z 15 na 16 lipca 1251 r., ujrzał Bożą Rodzicielkę w otoczeniu Aniołów. Podała mu Ona brązową szatę, wypowiadając jednocześnie słowa:

„Przyjmij, synu, szkaplerz twego zakonu, jako znak mego braterstwa, przywilej dla ciebie i wszystkich karmelitów. Kto w nim umrze, nie zazna ognia piekielnego. Oto znak zbawienia, ratunek w niebezpieczeństwach, przymierze pokoju i wiecznego zobowiązania”.

Przełożony generalny zakonu z radością przyjął dar Maryi i nakazał rozpowszechnienie go w całej rodzinie zakonnej. Z biegiem lat szkaplerz zaczęto przyjmować na całym świecie.
 
W XIV wieku Maryja objawiła się papieżowi Janowi XXII, polecając mu w opiekę "Jej zakon" karmelitański. W czasie objawiania obiecała obfite łaski i zbawienie osobom należącym do zakonu i wiernie wypełniającym śluby. Obiecała również wszystkim, którzy będą nosić szkaplerz, że wybawi ich z czyśćca w pierwszą sobotę po ich śmierci.

Kolejni papieże byli wielkimi zwolennikami tej formy czci Najświętszej Maryi i uposażyło to nabożeństwo licznymi odpustami. Do tej pory łącznie wydali około 40 encyklik i innych pism urzędowych na ten temat.

Ze szkaplerzem karmelitańskim wiąże się wiara, że osoby należące do bractwa szkaplerza Maryja wybawi z płomieni czyśćca w pierwszą sobotę po ich śmierci. Następcy św. Piotra tę wiarę po części potwierdzili swoim najwyższym autorytetem namiestników Chrystusa.

Pierwszym papieżem, który wydał takie orzeczenie był Paweł V 29 czerwca 1609 r. Po latach Benedykt XIV powtórzył je (1758). Następnie papież Pius XII wystosował w liście do przełożonych Karmelu z okazji 700-lecia szkaplerza. Co ciekawe na przestrzeni lat nie wydano ani jednego aktu urzędowego Stolicy Apostolskiej, który oficjalnie i w pełni aprobowałby ten przywilej. O przywileju sobotnim milczą najstarsze źródła karmelitańskie. Po raz pierwszy wiadomość o objawieniu szkaplerza pojawia się dopiero w roku 1430.

Samo nabożeństwo szkaplerza niegdyś należało do najpopularniejszych form czci Matki Bożej. Do dzisiaj spotyka się bardzo wiele obrazów Matki Bożej Szkaplerznej (z Góry Karmel), ołtarzy i kościołów. W samych Włoszech jest kilkaset kościołów Matki Bożej z Góry Karmel, w Polsce blisko setka. Wiele obrazów i figur pod wezwaniem Matki Bożej Szkaplerznej zasłynęło cudami i są one miejscami pątniczymi. Cześć z nich zostały koronowane koronami papieskimi.

W obecnej formie szkaplerz jest bardzo wygodny do noszenia. Co więcej można nawet zastąpić go medalikiem szkaplerznym. Noszenie go wśród wiernych przyczynia się do powiększenia nabożeństwa ku Najświętszej Maryi Pannie.

Ze szkaplerzem związani byli związani liczni władcy europejscy i niemal wszyscy królowie polscy od św. Jadwigi i Władysława Jagiełły poczynając, i oczywiście liczni święci, również spoza Karmelu. Warto tu wspomnieć chociażby św. Jan Bosko, św. Maksymilian Maria Kolbe i św. Wincenty a Paulo. W wieku 10 lat przyjął szkaplerz karmelitański Jan Paweł II. Nosił go do śmierci. Matka Boża, kończąc swoje objawienia w Lourdes i Fatimie, ukazała się w szkaplerzu, wyrażając przy tym wolę, by wszyscy go nosili.

Szkaplerz karmelitański to dwa kawałki materiału. Na jednym z nich jest umieszczony wizerunek Matki Bożej Szkaplerznej, a na drugim Najświętsze Serce Pana Jezusa. Jedna część powinna spoczywać na piersiach, a druga na plecach. Szkaplerz musi być poświęcony według specjalnego obrzędu.

Szkaplerz, będący znakiem maryjnym, zobowiązuje do chrześcijańskiego życia, ze szczególnym ukierunkowaniem na uczczenie Najświętszej Maryi Dziewicy potwierdzanym codzienną modlitwą „Pod Twoją obronę”.

Agata Bruchwald
Źrodło: brewiarz.pl
Na zdjęciu: Obraz Pierre Paul Puget "Szymon Stock otrzymuje szkaplerz z rąk Najświętszej Maryi Panny". fot. Wikimedia Commons