Do samego końca trwał przy potrzebujących

Z urodzenia książę, z wykształcenia inżynier architektury, z powołania dominikanin. W czasie powstania warszawskiego o. Michał Czartoryski był kapelanem Armii Krajowej na Powiślu. Został rozstrzelany przez Niemców w szpitalu wraz z ciężko rannymi, których nie chciał pozostawić bez opieki.

Michał Czartoryski urodził się 19 lutego 1897 r. w Pełkiniach koło Jarosławia na Podkarpaciu, w rodzinnie arystokratycznej księcia Witolda i Jadwigi, z domu Dzieduszyckiej. Atmosfera domu była przesiąknięta głęboką wiarą, oboje rodzice należeli do Sodalicji Mariańskiej.

Pierwsze nauki pobierał w domu, a następne w prywatnej szkole w Starej Wsi pod Warszawą. Po zdaniu matury w Krakowie rozpoczął studia na Politechnice Lwowskiej.

W międzyczasie jako ochotnik walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Brał udział w obronie Lwowa w 1920 r., za męstwo na polu walki został odznaczony Krzyżem Walecznych. Następnie oddelegowany przez władze wojskowe brał udział w plebiscycie na Górnym Śląsku.

Po powrocie na uczelnię w 1921 r. był jednym z założycieli Stowarzyszenia Katolickiej Młodzieży „Odrodzenie”, organizacji zajmującej się życiem religijnym i pracą intelektualną.

W 1927 r. wstąpił do zakonu dominikanów w Krakowie, gdzie przyjął imię Michał. Śluby zakonne złożył w 1928 r., święcenia kapłańskie przyjął 3 lata później w Jarosławiu. Po ukończeniu studiów teologicznych w 1932 r. został wychowawcą, najpierw braci nowicjuszy, a potem studentów, w kolegium filozoficzno-teologicznym dominikanów we Lwowie.

Po przeniesieniu kolegium do Warszawy, w latach 1937–1939 jako architekt brał udział w budowie klasztoru dominikańskiego na Służewie. Gromadził wokół siebie środowiska inteligencji, zajmował się III Zakonem św. Dominika, organizował rekolekcje.

Po wybuchu II wojny światowej w 1939 r. został przeniesiony do Krakowa, gdzie znowu zajmował się wychowaniem nowicjatu. Tam też spędził większą część okupacji.

Wiosną 1944 r. przyjechał do Warszawy. Drugiego dnia powstania zgłosił się jako kapelan do walczącego na Powiślu III Zgrupowania „Konrad” AK. Pracował w szpitalu powstańczym zorganizowanym przy zbiegu ulic Tamki i Smulikowskiego.

W nocy z 5 na 6 września 1944 r. powstańcy, personel medyczny i lekko ranni wycofali się do Śródmieścia. Namawiany do przebrania się w strój sanitariusza i ewakuacji o. Michał pozostał, jako jedyny z personelu szpitalnego, z grupą ciężko rannych nienadającą się do transportu.

6 września został rozstrzelany razem z rannymi powstańcami. Ich ciała wywleczono na barykadę, oblano benzyną i podpalono. Rok później przeprowadzono ekshumację, w celu przeniesienia ich do wspólnego grobu dla powstańców. Ciała o. Michała jednak nie zidentyfikowano.

Jan Paweł II wyniósł go na ołtarze 13 czerwca 1999 r. w Warszawie, razem ze 107 innymi męczennikami okresu II wojny światowej.

W 2005 r. radni Jarosławia, w którym Błogosławiony przyjął święcenia kapłańskie, ustanowili go patronem tego miasta. Dziś mija 70 lat od jego śmierci.

Paweł Brojek
źródło: dominikanie.pl


© WSZYSTKIE PRAWA DO TEKSTU ZASTRZEŻONE. Możesz udostępniać tekst w serwisach społecznościowych, ale zabronione jest kopiowanie tekstu w części lub całości przez inne redakcje i serwisy internetowe bez zgody redakcji pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.