Prezydent Andrzej Duda podpisał w poniedziałek 26 września ustawę o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, ustawy o pomocy społecznej oraz ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw.
Ustawa zmieniająca wprowadza zasadę, że w każdym przypadku zapewnienia wspólnej obsługi placówek wsparcia dziennego na podstawie przepisów o samorządzie gminnym lub przepisów o samorządzie powiatowym lub w przypadku zapewnienia wspólnej obsługi ekonomiczno-administracyjnej i organizacyjnej placówek wsparcia dziennego, placówką wsparcia dziennego może kierować kierownik podmiotu, który zapewnia tę obsługę, przy pomocy wyznaczonego w poszczególnych placówkach wsparcia dziennego wychowawcy. Analogiczną zmianę wprowadzono w odniesieniu do placówek opiekuńczo-wychowawczych typu socjalizacyjnego, interwencyjnego lub specjalistyczno-terapeutycznego. Ponadto ustawa zmieniająca zmodyfikowała przepisy przejściowe ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw, umożliwiając centrom administracyjnym do obsługi placówek wsparcia dziennego oraz placówek instytucjonalnej pieczy zastępczej, funkcjonującym przed dniem 1 stycznia 2016 r., tj. przed dniem wejścia w życie ww. ustawy, dalsze funkcjonowanie na podstawie przepisów obowiązujących przed tą datą (pierwotnie miały one działać tylko przez okres 12 miesięcy od dnia wejścia ustawy w życie).
Z kolei zmiany w zakresie łączenia poszczególnych jednostek organizacyjnych samorządu terytorialnego podyktowane są obawą występowania w przyszłości negatywnych zjawisk zagrażających charakterowi placówek opiekuńczo-wychowawczych, a tym samym bezpieczeństwu przebywających tam dzieci, oraz zjawisk mających negatywny wpływ na funkcjonowanie jednostek organizacyjnych pomocy społecznej. Z powyższych względów wyłączono stosowanie przepisu umożliwiającego łączenie prowadzonych przez powiat albo samorząd województwa form instytucjonalnej pieczy zastępczej z jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej w odniesieniu do placówek opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego.
Wykluczono również możliwość umiejscowienia placówek opiekuńczo-wychowawczych na jednej nieruchomości gruntowej oraz w jednym budynku z izbami wytrzeźwień lub z zapewniającymi całodobową opiekę: innymi jednostkami organizacyjnymi wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej, młodzieżowymi ośrodkami wychowawczymi, młodzieżowymi ośrodkami socjoterapii, specjalnymi ośrodkami wychowawczymi, specjalistycznymi ośrodkami wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie lub ośrodkami wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie, jednostkami organizacyjnymi wymiaru sprawiedliwości, hospicjami, zakładami opiekuńczo-leczniczymi, zakładami pielęgnacyjno-opiekuńczymi oraz zakładami rehabilitacji leczniczej.
Powyższe ograniczenie, chociaż w nieco węższym zakresie, obowiązywać będzie również w odniesieniu do regionalnych placówek opiekuńczo-terapeutycznych (placówki te będą mogły zostać umiejscowione na jednej nieruchomości gruntowej oraz w jednym budynku z zakładami opiekuńczo-leczniczymi, zakładami pielęgnacyjno-opiekuńczymi oraz zakładami rehabilitacji leczniczej) oraz do interwencyjnych ośrodków preadopcyjnych (ośrodki te będą mogły zostać umiejscowione na jednej nieruchomości gruntowej oraz w jednym budynku z hospicjami, zakładami opiekuńczo-leczniczymi, zakładami pielęgnacyjno-opiekuńczymi oraz zakładami rehabilitacji leczniczej).
Jednocześnie wojewoda został upoważniony do wydawania zezwolenia na funkcjonowanie na jednej nieruchomości gruntowej więcej niż jednej placówki opiekuńczo-wychowawczej do 14 dzieci.
Zmiany dotyczące zasad łączenia ze sobą poszczególnych jednostek organizacyjnych wprowadzono również w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. Zgodnie z ich treścią, na poziomie gminy możliwe będzie połączenie ośrodka pomocy społecznej z ośrodkiem wsparcia, z wyłączeniem ośrodka wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi, oraz domu pomocy społecznej dla osób w podeszłym wieku lub dla osób przewlekle somatycznie chorych, z ośrodkiem wsparcia przeznaczonym dla osób starszych. Z kolei powiat będzie mógł połączyć powiatowe centrum pomocy rodzinie z ośrodkiem interwencji kryzysowej. Wykluczono natomiast możliwość utworzenia jednostki organizacyjnej pomocy społecznej przez samorząd województwa w wyniku połączenia jednostek organizacyjnych pomocy społecznej działających na jego obszarze.
W zakresie umiejscawiania jednostek organizacyjnych pomocy społecznej zapewniających całodobowe usługi wprowadzono podobne ograniczenia jak w przypadku placówek opiekuńczo-wychowawczych. Tym samym, jednostki organizacyjne pomocy społecznej zapewniające całodobowe usługi nie będą mogły mieścić się w jednym budynku z placówką zapewniającą całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, placówką opiekuńczo-wychowawczą, regionalną placówką opiekuńczo-terapeutyczną lub interwencyjnym ośrodkiem preadopcyjnym, specjalistycznym ośrodkiem wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie lub ośrodkiem wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie, jednostką organizacyjną wymiaru sprawiedliwości, zakładem aktywności zawodowej i izbą wytrzeźwień.
Zgodnie z przepisami przejściowymi, powstałe przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej placówki opiekuńczo-wychowawcze, regionalne placówki opiekuńczo-terapeutyczne oraz interwencyjne ośrodki preadopcyjne, jak również jednostki organizacyjne pomocy społecznej, niespełniające wymagań w zakresie łączenia i umiejscawiania w jednym budynku lub na jednej nieruchomości, będą mogły funkcjonować na dotychczasowych zasadach do dnia 31 grudnia 2019 r.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Źródło: Prezydent.pl
