Już drugi rok z rzędu opinię społeczna w sezonie grzewczym rozgrzewa medialna dyskusja związana z problemem smogu. Niestety zanieczyszczone powietrze to nic nowego w większości miast polskich. Głównym źródłem zanieczyszczenia powietrza w Polsce jest tzw. niska emisja, czyli ogrzewanie domów za pomocą prymitywnych kotłów na węgiel czy drewno, w których spala się także inne paliwa stałe, nie spełniające żadnych standardów emisyjnych.
Można snuć różnorodne teorie o przyczynach takiego stanu rzeczy. Jedną z nich na pewno jest przekazanie wielu podmiotów sektora ciepłowniczego w Polsce w ręce obcego kapitału i brak zainteresowania u zagranicznych właścicieli inwestycjami, a raczej czerpanie korzyści z istniejącej infrastruktury, co powoduje niechęć do podłączania nowych odbiorców. Niestety główną przyczyną są bieda i słaba edukacja ekologiczna.
Samo zaostrzenie przepisów, choć jak najbardziej słuszne, niewiele zmieni, szczególnie znając nastawienie naszego społeczeństwa do wszelkiego rodzaju obostrzeń i od pokoleń wbudowane mechanizmy omijania „nieżyciowych” przepisów. Dlatego niezbędne są racjonalne rozwiązania systemowe. Niewątpliwie takie rozwiązanie systemowe może być oparte o odnawialne źródła energii dostarczające czystą energię, która w efekcie procesów grzewczych nie emituje zanieczyszczeń. Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii pośrednio przyczynia się do ograniczenia emisji szkodliwych gazów i pyłów do atmosfery, co bezpośrednio przekłada się na poprawę jakości powietrza.
Geotermia niskich entalpii nie pozwala bezpośrednio korzystać z gorącej wody z wnętrza ziemi, gdyż jej temperatura jest za niska, aby zastosować ją do grzania. W tym przypadku wykorzystywane są tzw. pompy ciepła, których zadaniem jest podniesienie energii na wyższy poziom energetyczny. Geotermia niskotemperaturowa w odróżnieniu od przedstawionych powyżej systemów głębokich ma charakter rozwiązań indywidualnych i może być z powiedzeniem stosowana w budynkach jednorodzinnych. Pompy ciepła są alternatywą czystej energii dla obszarów gdzie nie ma sieci gazowniczej i cieplnej. Mogą one spełniać dwie funkcje w zimie grzewczą, a latem, co w ostatnich latach staje się w Polsce równie istotne, chłodzić.
Geotermia Plus – pakiet prospołeczny
Powodzenie całego przedsięwzięcia wymaga podejścia systemowego i wprowadzenia odpowiednich programów ekonomicznych przez państwo. Jednym z aspektów, w którym mogą pomóc geolodzy jest wykorzystanie informacji zebranych w bazach danych, gdzie znajduje się ponad 500 tyś. profili geologicznych. Ta wiedza pozwala na optymalizacje głębokości wierceń, co w efekcie przynosi konkretne oszczędności dla inwestora indywidualnego. Projekt geotermalny mógłby stać się kolejnym elementem pakietu prospołecznego wprowadzanego przez państwo tym razem wspomagając zarówno indywidualne gospodarstwa domowe, jak i zapewnić jakże ważną dbałość o stan środowiska.
Realizacja z sukcesem projektu Geotermia Plus wymaga działań systemowych i spełnienie przede wszystkim trzech podstawowych elementów:
– bezpieczeństwo wykonania instalacji, wprowadzenie certyfikatów dla firm realizujących instalacje;
– preferencyjne taryfy energetyczne, decyzje regulatora wspierające odbiorców korzystających z pomp ciepła;
– system kredytowania instalacji, zapewniających konkurencyjność w porównaniu do innych instalacji grzewczych.