Tablet i Kindle wymyślili już 80 lat temu? Pisały o tym nawet polskie gazety!

Oczywiście nazwy były inne, ale zamierzenia wcielono w życie, tyle, że jako wynalazek zagraniczny. Elektroniczne czytniki przewidziano już w 1926 roku, o czym pisze Ilustrowany Kuryer Codzienny.

Ilustrowany Kuryer Codzienny, I.K.C. to dziennik polityczno-informacyjny wydawany w latach 1910–1939 w Krakowie. Posiadał dodatki, między innymi Kuryer Literacko-Naukowy, wydawany w latach 1924–1939, i Kuryer Kobiecy, wydawany w latach 1927–1939. To był pierwszy dziennik wydawnictwa o tej samej nazwie.

IKC do roku 1939 był jedynym tytułem polskim dostępnym w ciągłej sprzedaży, w 1827 miejscach w Europie. Koncern miał swoje oddziały w miastach polskich oraz w wielu europejskich stolicach. W czasie I wojny światowej nakład pisma wynosił 125 tys. egzemplarzy. Był pierwszym dziennikiem ogólnopolskim i miał codziennie około miliona czytelników.

Początkowo był drukowany na zakupionej w Turcji małej maszynie rotacyjnej i osiągał nakład do około 50 tys. egzemplarzy (przed I wojną światową). Z biegiem lat w jego ramach zaczęły funkcjonować następujące samodzielne dodatki: Kuryer Literacko-Naukowy (od 1924), Kuryer Gospodarczy, Filmowy, Ogrodniczo-Hodowlany, Techniczny, Turystyczno-Zdrojowy i Komunikacyjny, Lekarski, Prawniczy i Sądowy, Radiowy, Sportowy i Kobiecy.

Była też kolumna Teatr. Literatura. Nauka i Sztuka oraz Kronika Warszawy. Redakcja IKC mieściła się pierwotnie w Pałacu Spiskim, później w drukarni braci Koziańskich przy ul. Karmelickiej, a następnie przy ul. Wolskiej (później Piłsudskiego). Kolejną siedzibą pisma była trzypiętrowa oficyna przy ul. Basztowej 18, skąd w 1927 roku przeniesiono się do Pałacu Prasy na Wielopolu, który uzyskano po bankrutującym Domu Towarowym „Bazar SA”.

Począwszy od roku 1933 koncern wydawał popołudniówkę Tempo dnia, aktualizującą informacje z porannego wydania IKC.

Koncern, który powstał na bazie Ilustrowanego Kuryera Codziennego, rozpoczął swą działalność od wydawania (w ilości 60 tys. egzemplarzy) eleganckiego tygodnika Światowid. Od 1928 roku na rynku pojawił się nowy tytuł: Na szerokim świecie, adresowany do mieszkańców miast i wsi. W 1931 zaczęto wydawać tygodnik sportowy Raz, dwa, trzy oraz czasopismo o profilu kryminalno-sądowym Tajny detektyw. W 1935 założony został As, reklamowany na rynku prasowym jako „wytworny tygodnik z wyższych sfer”. Koncern był ponadto właścicielem pism satyrycznych: krakowskiego Wróble na Dachu oraz warszawskiego Expressu Humorystycznego.

W koncernie pracowało ponad 1000 osób. Jego właściciel, który karierę zawodową rozpoczynał od posady nauczyciela gimnazjalnego, słynął z umiejętności dobierania pracowników i dbałości o zróżnicowanie światopoglądowe w zespołach redakcyjnych, zatrudniając i narodowców, i komunistów.

Był pierwszym polskim wydawcą, który zniósł wierszówkę. Podobno nie była ona konieczna, bo w związku z tym, że świetnie płacił, dziennikarze z własnej inicjatywy starali się pisać jak najwięcej.

Marcin Dąbrowski, w latach 1921–1935 był posłem na Sejm II RP, początkowo z ramienia PSL "Piast", potem z rekomendacji BBWR. Od 1926 zwolennik sanacji. Wiele lat był radnym miasta Krakowa. Fundował nagrody dla młodych malarzy i wspierał finansowo budowę nowego gmachu dla Muzeum Narodowego. W 1925 przed Pomnikiem Grunwaldzkim ufundował Pomnik Nieznanego Żołnierza. Był pomysłodawcą powstania Teatru Bagatela oraz podjęcia prac badawczych na Kopcu Krakusa.

Michał Polak

na podstawie wikimedia commons, arch,

fot. AC

© WSZYSTKIE PRAWA DO TEKSTU ZASTRZEŻONE. Możesz udostępniać tekst w serwisach społecznościowych, ale zabronione jest kopiowanie tekstu w części lub całości przez inne redakcje i serwisy internetowe bez zgody redakcji pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.