Uroczystość Ofiarowania Pańskiego

2 lutego Kościół obchodzi uroczystość Ofiarowania Pańskiego. Jednocześnie jest to święto Matki Bożej Gromnicznej. W kościele powszechnym jest to Dzień Życia Konsekrowanego, a w Polsce kończymy okres śpiewania kolęd.

40 dni po narodzinach pierworodnego syna należało zanieść go do świątyni w Jerozolimie, złożyć go w ręce kapłana, a następnie wykupić za symboliczną opłatą 5 sykłow. Równało się to zarobkowi 5 dni pracy.

Obrzęd ten był sprawowany na pamiątkę ocalenia pierworodnych synów Izraela podczas niewoli egipskiej, każdy pierworodny syn u Żydów był uważany za własność Boga. Z obrzędem ofiarowania i wykupu pierworodnego syna łączyła się ceremonia oczyszczenia matki dziecka.

W związku z tym matka była zobowiązana złożyć ofiarę z baranka, a jeśli ubóstwo jej na to nie pozwalało, to ofiara składała się z przynajmniej dwóch synogarlic lub gołębi. Maryja i Józef złożyli synogarlicę, co świadczy, że byli bardzo ubodzy.

Uroczystość Ofiarowania jest związane z tajemnicą Narodzenia Pańskiego i dlatego do dziś wolno śpiewać kolędy. 2 lutego liturgia po raz ostatni w roku ukazuje nam Chrystusa-Dziecię.

Święto Ofiarowania Pana Jezusa jest jednym z najdawniejszych świat, było obchodzone w Jerozolimie już w IV w., a więc zaraz po ustaniu prześladowań. Dwa wieki później pojawiło się również w Kościele Zachodnim.

Tradycyjnie dzisiejszy dzień nazywamy dniem Matki Bożej Gromnicznej. W ten sposób zostało podkreślone przyniesienia przez Maryję małego Jezusa do świątyni. Obchodom towarzyszyła procesja ze świecami. W czasie Ofiarowania starzec Symeon wziął na ręce swoje Pana Jezusa i wypowiedział prorocze słowa: "Światłość na oświecenie pogan i na chwałę Izraela" (Łk 2, 32). Według podania procesja z zapalonymi świecami była znana w Rzymie już w czasach papieża św. Gelezego w 492 r.

Obrzęd poświęcania świec upowszechnił się w X w. Płomień ten symbolizuje Jezusa - Światłość świata, Chrystusa, który uciszał burze, był, jest i na zawsze pozostanie Panem wszystkich praw natury. Momentem najuroczystszym apoteozy Chrystusa jako światła, który oświeca narody, jest podniosły obrzęd Wigilii Paschalnej - poświęcenie paschału i przepiękny hymn Exultet.

W Polsce święto Ofiarowania Pana Jezusa ma charakter wybitnie maryjny. Polacy widzą w Maryi tę, która sprowadziła na ziemię niebiańskie Światło i która nas tym Światłem broni i osłania od wszelkiego zła. Dlatego też często bierzemy do ręki gromnice, zwłaszcza w niebezpieczeństwach wielkich klęsk i grożącej śmierci. Gromnicę zapala się w czasie burzy by prosić Maryję o ochronę. Gromnicę wręczano konającym, aby ochronić ich przed napaścią złych duchów.

Bł. Jan Paweł II w 1997 r. 2 lutego ustanowił, dla Kościoła powszechnego, Dniem Życia Konsekrowanego. Jest on poświęcony modlitwie za osoby, które oddały swoje życie na służbę Bogu i ludziom w niezliczonych zakonach, zgromadzeniach i instytutach świeckich.

Agata Bruchwald
Na zdjęciu: Ofiarowanie w Świątyni (pędzla Giovanniego Bellini w Kunsthistorisches Museum Wien), fot. Wikimedia Commons