Służył Kościołowi i Polsce. 80. rocznica śmierci kard. Aleksandra Kakowskiego
30 grudnia 1938 r. w Warszawie zmarł bp Aleksander Kakowski, metropolita warszawski, prymas Królestwa Polskiego oraz członek Rady Regencyjnej, jeden z architektów niepodległości II RP. Należał do grona najwybitniejszych przywódców Kościoła w Polsce pierwszej połowy XX wieku.
Aleksander Kakowski urodził się 5 lutego 1862 r. w Dębinach na Mazowszu, w rodzinie powstańca styczniowego. Uczęszczał do szkoły elementarnej w Przasnyszu, a następnie do gimnazjum w Pułtusku. W 1878 r. zdał maturę i wstąpił do Seminarium Duchownego w Warszawie.
Po ukończeniu seminarium został skierowany do Akademii Duchownej w Petersburgu. Po roku, na skutek choroby płuc, przerwał studia. Wyjechał na leczenie za granicę do Francji, po czym wstąpił na Wydział Prawny Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie. Jako doktor prawa kanonicznego wrócił do Warszawy, gdzie w maju 1886 r. przyjął święcenia kapłańskie.
Przez kilka miesięcy pełnił funkcję wikarego w stołecznej parafii św. Andrzeja. Od 1887 r. był wykładowcą prawa kanonicznego, teologii i literatury polskiej w seminarium duchownym w Warszawie. W 1898 r. objął stanowisko regensa seminarium. Dwa lata później został kanonikiem warszawskim, a następnie prałatem.
W 1910 r. uzyskał stopień doktora teologii na Akademii Duchownej w Petersburgu, jedynej uczelni katolickiej w Rosji, i został jej rektorem. W czerwcu 1913 r. objął urząd biskupa warszawskiego, uroczysty ingres do stołecznej archikatedry św. Jana Chrzciciela miał miejsce we wrześniu.
Po wybuchu I wojny, z obawy przed możliwymi represjami, początkowo zakazał duchowieństwu wszelkiej działalności politycznej. Z czasem, wobec coraz większych szans na odrodzenie się niepodległego państwa, zezwolił na uczestnictwo księży, zwłaszcza w odbudowie polskiego szkolnictwa. On sam zaangażował się w tworzenie Wydziału Teologicznego na Uniwersytecie Warszawskim.
W 1917 r. wszedł jako przedstawiciel Kościoła w skład Rady Regencyjnej, tymczasowego organu władzy zwierzchniej Królestwa Polskiego, która w listopadzie 1918 r. przekazała władzę J. Piłsudskiemu.
Podczas wojny polsko-bolszewickiej wzywał Warszawiaków do obrony zagrożonej stolicy, a duchownym zalecał udział w obronie ojczyzny w roli kapelanów i sanitariuszy. Przed bitwą warszawską jako jeden z nielicznych oficjeli nie opuścił miasta. Wspierał żołnierzy w pierwszej linii w okopach wokół Radzymina.
W grudniu 1919 r. papież Benedykt XV mianował go kardynałem. Jako arcybiskup warszawski, od 1925 r. dożywotnio używał tytułu prymasa Królestwa Polskiego. Przy jego współudziale zawarto konkordat z Watykanem, za co otrzymał Order Orła Białego.
Jako metropolita warszawski założył kilkadziesiąt nowych parafii, brał aktywny udział w organizowaniu Akcji Katolickiej i Caritas. Zorganizował działalność kleru wśród katolickich stowarzyszeń młodzieży akademickiej i szkół średnich. Wspierał rozwój prasy katolickiej, był autorem artykułów i rozpraw z zakresu ustawodawstwa kościelnego.
Arcybiskup Aleksander Kakowski zmarł 30 grudnia 1938 r. Pierwotnie pochowany w podziemiach katedry św. Jana w Warszawie, kilka miesięcy później spoczął, zgodnie ze swoją wolą, na Cmentarzu Bródnowskim, gdzie chowani byli wówczas najbiedniejsi jego diecezjanie.
Źródło: ekai.pl, ipsb.nina.gov.pl