Wybitny powstańczy patrol-sanitarny Sióstr Urszulanek 1 VIII 1944

Siostry urszulanki  Maria Deymer ps. "Siostra Dolores" , Wanda Chodkowska ps. "Siostra Ancilla", Zofia Bagińska  ps. "Siostra Maria", "Teresa", postulantka Jadwiga Frankowska ps. "Siostra Wisia" i Janina Płaska  ps. "Siostra Jana" z Domu zakonnego na Powiślu tworzyły patrol sanitarny 1 sierpnia 1944 r. przy oddziale "Bakcyl" (Sanitariat Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej) - Szpital Polowy ul. Tamka 30 - Punkt Sanitarny ul. Gęsta 1.

Tego dnia w godzinie 'W" Oddziały zgrupowania „Krybar” uderzyły na silny punkt niemieckich oddziałów – Uniwersytet Warszawski. Niemcy  zamaskowani w bunkrach (Niemcy pokryli nimi Warszawę w obawie przed powstaniem), mieli doskonały ogląd sytuacji na całym Powiślu. Od przyczółku mostu Kierbedzia, wzdłuż Wybrzeża Kościuszkowskiego, atakowali powstańców ogniem cekaemów i granatników. Padły pierwsze ofiary.

Tymczasem siostry urszulanki, również przygotowane na wybuch powstania, zaczęły organizować szpital polowy. Docierały pierwsze meldunki o rannych.
Jak wspominają pracujące tam wówczas zakonnice, ks. Tadeusz Burzyński wziął z zakrystii Oleje święte i w komży oraz białej stule wyszedł za siostrami-sanitariuszkami (siostry Maria Deymer, Wanda Chodkowska, Zofia Bagińska, postulantka Jadwiga Frankowska i Janina Płaska). One szły po rannego, który czekał na pomoc na rogu ulic Gęstej i Browarnej, on chciał spełnić posługę kapłańską. Patrol sanitarny, mimo, że był dobrze oznakowany, był nieustannie ostrzeliwany przez Niemców. Okupanci obrzucili też siostry granatami ręcznymi. Z patrolu przeżyła tylko siostra Płaska

Siostra Janina Warszawę opuściła razem z ludnością cywilną. Odeszła z tego świata 21 października 2006 r. przeżywszy 96 lat.

Razem żyły, razem poległy, razem spoczywają w grobowcu Zgromadzenia na warszawskim Bródnie.

źródło: https://www.archidiecezja.lodz.pl/2010/11/ks-tadeusz-burzynski-pierwszy-kaplan-polegly-w-powstaniu-warszawskim/

https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/maria-deymer,8002.html

https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/wanda-chodkowska,5788.html#1k

https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/zofia-baginska,1663.html

https://www.1944.pl/powstańcze-biogramy/jadwiga-frankowska,10341.html#1

https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/halina-plaska,35151.html

Męczeńskie dzieje Archidiecezji Warszawskiej 1939-1948, Warszawa 1948. Szare urszulanki na Powiślu, w: Ludność cywilna w powstaniu warszawskim, t. I, Warszawa 1974, s. 502. B. Urbanek, Pielęgniarki i sanitariuszki w powstaniu warszawskim w 1944 r., Warszawa 1988, s. 363-364. Słownik uczestniczek walki o niepodległość Polski 1939-1945, PIW, Warszawa 1988, s. 105. Szary Dom w Warszawie, seria: Ocalić od zapomnienia, Warszawa 1998, s. 121-122, 140-141, 169.

Opr. Piotr Błaszkowski

Foto 1 : s. Maria Deymer

foto 2 - s. Wanda Chodkowska

foto 3 - postulantka Jadwiga Frankowska