Popielec jest świętem ruchomym, które może wypaść między 5 lutego a 10 marca. Dzisiaj kapłani posypują głowy wiernych popiołem na znak kruchości jego życia i nieuchronnej śmierci. 

Zwyczaj posypywania głów popiołem pojawił się już w VIII wieku, a trzy wieki później stał się obowiązującym zwyczajem, dzięki papieżowi Urbanowi II. Popiół, którym w Wielką Środę posypywane są głowy wiernych, pochodzi z palm poświęconych rok wcześniej w Niedzielę Palmową. Papież Jan Paweł II ogłaszał Popielec dniem modlitwy o pokój na świecie. 

W Środę Popielcową katolików obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych (od 14. roku życia) i post ścisły (między 18. a 60. rokiem życia), czyli ograniczenie liczby posiłków do syta do jednego w ciągu dnia.