Skraca się średnia długość życia w Polsce. Jest wiele czynników ryzyka

Prof. Piotr Jankowski z Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych i Gerontokardiologii w Warszawie przedstawił dane, odnoszące się do Eurostatu, które wskazują, że przeciętna długość życia w Polsce, podobnie jak w innych krajach Unii Europejskiej, wydłużyła się w ciągu ostatnich 30 lat, z wyjątkiem okresu pandemii COVID-19. W krajach Europy Zachodniej tendencja ta nadal trwała, choć spadła podczas pandemii, ale w mniejszym stopniu niż w Polsce.

Długość życia

W 1990 roku przeciętna oczekiwana długość życia w Polsce wynosiła około 71 lat, podczas gdy w "starej" Unii Europejskiej przekraczała 76 lat, co stanowiło różnicę wynoszącą 5,5 lat. W 2014 roku ta różnica zmniejszyła się do 4 lat, ale po 2015 roku oczekiwana długość życia w Polsce nie uległa zmianie i pozostawała na poziomie 78 lat, podczas gdy w Europie Zachodniej wynosiła 82 lata. Jednak pandemia wpłynęła na te wskaźniki.

W Polsce przeciętna oczekiwana długość życia skróciła się w 2021 roku o ponad 2 lata (do 75,9 lat), podczas gdy w Europie Zachodniej średnio o pół roku (do 81,5 lat). To spowodowało, że różnica w oczekiwanej długości życia ponownie wzrosła do poziomu sprzed lat 90. XX wieku i w 2021 roku wynosiła dokładnie 5,6 lat.

Prof. Jankowski podkreśla, że aby poprawić długość życia Polaków, konieczne jest przede wszystkim skoncentrowanie się na problemach związanymi z chorobami układu krążenia, które nadal stanowią główną przyczynę zachorowań i zgonów. Zmiany te zależą nie tylko od opieki medycznej, ale przede wszystkim od profilaktyki i zmiany stylu życia Polaków.

Czynniki ryzyka

Prof. Tomasz Zdrojewski z Zakładu Prewencji i Dydaktyki Katedry Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego zaznacza, że Polacy w wieku od 18 do 79 lat są narażeni na średnio 30% więcej czynników ryzyka w porównaniu do krajów "starej" Unii Europejskiej. Wskazuje, że znaczna część Polaków ma zbyt wysoki poziom cholesterolu, cierpi na nadciśnienie tętnicze, nadal pali papierosy, boryka się z nadwagą lub otyłością oraz choruje na cukrzycę.

Zdaniem ekspertów, konieczne jest wprowadzenie zmiany stylu życia Polaków, w tym zwiększenie aktywności fizycznej, modyfikacja diety i zaprzestanie palenia tytoniu. Istotne jest również bardziej skuteczne leczenie nadmiernego poziomu cholesterolu i nadciśnienia tętniczego. Prof. Zdrojewski zaznacza, że skutkiem tych chorób mogą być groźne przypadki, takie jak zawały serca, niewydolność serca i udary mózgu. Dlatego też zmiana stylu życia i skuteczne leczenie są kluczowe dla zdrowia Polaków.

Prof. Anna Fijałkowska z Zakładu Kardiologii Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie zwraca uwagę, że konieczne jest zadbanie o zmianę stylu życia już od najmłodszych lat, ponieważ obserwuje się wzrost nadwagi i otyłości u dzieci. Istotne jest też edukowanie społeczeństwa w zakresie zdrowego trybu życia i profilaktyki.

Profilaktyka zdrowotna

Ministerstwo Zdrowia poinformowało w środę na platformie X (dawniej Twitter), że od 1 lipca 2021 r. do sierpnia 2023 r. wydano 2 905 344 skierowań w ramach programu Profilaktyka 40 plus, z których zrealizowano 2 290 000.

Program Profilaktyka 40 plus to inicjatywa zapewniająca bezpłatne badania profilaktyczne dla wszystkich obywateli Polski powyżej 40. roku życia. Według danych dostarczonych przez Centrum e-Zdrowia, od lipca 2021 r. do sierpnia 2023 r. zostało wystawionych 2 905 344 skierowań, z których zrealizowano 2 290 000.

Resort zdrowia zaapelował o dbanie o zdrowie i skorzystanie z programu Profilaktyka 40 plus. Program ten oferuje bezpłatne pakiety badań profilaktycznych dla kobiet i mężczyzn i będzie dostępny do czerwca 2024 roku. Rodzaj badań profilaktycznych, które zostaną przeprowadzone dla danej osoby, zależy od wypełnienia odpowiedniej ankiety przed badaniem. E-skierowanie można uzyskać po wypełnieniu ankiety w zakładce "Profilaktyka" w swoim Internetowym Koncie Pacjenta (IKP) lub w aplikacji mobilnej mojeIKP. Można ją także wypełnić telefonicznie, dzwoniąc pod bezpłatny numer telefonu 989, który działa przez cały tydzień w godzinach 7.00-20.00.