Źródła Uroczystości Bożego Ciała

O Wielkim Czwartku, który upamiętnia to wielkie wydarzenie, wspomina się jako Natalis Calicis (Narodziny Kielicha) w Kalendarzu Polemiusa (448) na 24 marca, 25 marca jest w niektórych miejscach uważany za dzień śmierci Chrystusa. Dzień ten przypadał jednak w Wielkim Tygodniu, okresie smutku, podczas którego umysły wiernych powinny być zajęte myślami o męce Pańskiej. Co więcej, w tym dniu miało miejsce tak wiele innych wydarzeń, że prawie zapomniano o głównym wydarzeniu. Jest to wspomniane jako główny powód wprowadzenia nowego święta w bulli „Transiturus”.

Narzędziem w ręku Bożej Opatrzności była św. Juliana z Mont Cornillon w Belgii. Urodziła się w 1193 roku w Retines niedaleko Liège. Osierocona w młodym wieku, była wychowywana przez augustianki z Mont Cornillon. Tutaj z czasem złożyła profesję zakonną, a później została przełożoną. Różnego rodzaju intrygi kilkakrotnie wypędzały ją z klasztoru. Zmarła 5 kwietnia 1258 r. w domu mniszek cysterskich w Fosses i została pochowana w Villiers.

Juliana od wczesnej młodości żywiła wielką cześć dla Najświętszego Sakramentu i zawsze pragnęła specjalnego święta ku jego czci. Mówi się, że pragnienie to zostało wzmocnione przez wizję Kościoła w pełni księżyca z jedną ciemną plamą, która oznaczała brak takiej uroczystości. Przedstawiła swoje pomysły Robertowi de Thorete, ówczesnemu biskupowi Liège, uczonemu dominikaninowi Hugh, późniejszemu kardynałowi legatowi w Niderlandach, oraz Jacques'owi Pantaléon, w tym czasie archidiakonowi Liège, później biskupowi Verdun, patriarsze Jerozolimy, a wreszcie papieżowi Urbanowi IV. Biskup Robert był pod pozytywnym wrażeniem, a ponieważ biskupi mieli jeszcze prawo do ustanawiania świąt dla swoich diecezji, zwołał synod w 1246 roku i nakazał, aby uroczystość odbyła się w następnym roku, a także, aby mnich o imieniu Jan napisał Oficjum na tę okazję. Dekret zachował się w Binterim (Denkwürdigkeiten, V, 1, 276), wraz z fragmentami oficjum.

Biskup Robert nie doczekał wykonania swojego rozkazu, ponieważ zmarł 16 października 1246 r., Ale święto było obchodzone po raz pierwszy przez kanoników St. Martin w Liège. Jacques Pantaléon został papieżem 29 sierpnia 1261 roku. Pustelnica Ewa, z którą Juliana spędziła trochę czasu, a która była również żarliwą czcicielką Świętej Eucharystii, nakłoniła teraz Henryka z Guelders, biskupa Liège, aby poprosił papieża o rozszerzenie obchodów na cały świat. Urban IV, zawsze wielbiciel święta, opublikował bullę „Transiturus” (8 września 1264 r.), W której, po wychwalaniu miłości naszego Zbawiciela wyrażonej w Świętej Eucharystii, nakazał coroczne obchodzenie Bożego Ciała w czwartek po niedzieli Trójcy Świętej, jednocześnie udzielając wiernym wielu odpustów za udział we Mszy i w oficjum. Oficjum to, skomponowane na prośbę papieża przez Doktora Anielskiego św. Tomasza z Akwinu, jest jednym z najpiękniejszych w Brewiarzu Rzymskim i było podziwiane nawet przez protestantów.

Śmierć papieża Urbana IV (2 października 1264 r.), wkrótce po opublikowaniu dekretu, nieco utrudniła rozprzestrzenianie się festiwalu. Klemens V ponownie zajął się tą sprawą i na soborze powszechnym w Vienne (1311) ponownie nakazał przyjęcie święta. Opublikował nowy dekret, który zawierał dekret Urbana IV. Jan XXII, następca Klemensa V, nalegał na jego przestrzeganie.

Żaden z dekretów nie mówi o procesji teoforycznej jako elemencie obchodów. Procesja ta, odbywająca się już w niektórych miejscach, została obdarzona odpustami przez papieży Marcina V i Eugeniusza IV.

Święto zostało przyjęte w 1306 roku w Kolonii; Wormacja przyjęła je w 1315 roku; Strasburg w 1316 roku. W Anglii zostało wprowadzone z Belgii między 1320 a 1325 rokiem. W Stanach Zjednoczonych i niektórych innych krajach uroczystość obchodzona jest w niedzielę po Trójcy Świętej.

W Kościele greckim święto Bożego Ciała jest znane w kalendarzach Syryjczyków, Ormian, Koptów, Melchitów i Rusinów z Galicji, Kalabrii i Sycylii.