Według raportu przygotowanego na zlecenie ministerstwa finansów przez UN Global Compact Network Poland rozmiary szarej strefy w Polsce zmniejszą się w roku 2017 z 12,4% PKB do 11% PKB, czyli blisko o 1,5 punktu procentowego.
To duży sukces rządu Zjednoczonej Prawicy, ponieważ do tej pory rozmiary szarej strefy w Polsce cały czas rosły i dopiero w roku 2016 ten wzrost został wyhamowany, a w roku obecnym wyraźnie zmalał.
Jak zaznaczył szef Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) minister Marian Banaś jest to między innymi wynikiem konsolidacji służb skarbowych i celnych w jeden organizm, a także precyzyjniejszym niż do tej pory ukierunkowaniu kontroli skarbowych.
Ilość tych kontroli prowadzonych w 2017 roku przez służby skarbowe zmniejszyła się o ponad połowę w porównaniu z rokiem 2015, natomiast kwota stwierdzonych nieprawidłowości była w tym samym okresie ponad 2-krotnie większa.
Minister Banaś podał dane, z których wynika, że w I połowie 2015 roku takich kontroli służby skarbowe przeprowadziły ponad 30 tysięcy, a stwierdzone nieprawidłowości wyniosły 0,4 mld zł, z kolei w I połowie 2017 roku takich kontroli było tylko 14 tysięcy i uchroniły one budżet państwa przed wyłudzeniem blisko 1 mld zł.
Minister dodał także, że od powstania KAS służby skarbowe wszczęły prawie 60 tysięcy postępowań przygotowawczych, zarzuty postawiono 33 tysiącom osób, a wyroki zapadły w stosunku do 16 tysięcy osób.
Szef KAS, jako podstawę sukcesu w postaci zmniejszenia rozmiarów szarej strefy wymienił: poważne zmiany w prawie dotyczące zarówno ustaw podatkowych jak i prawa karnego (między innymi 25 i 15 lat więzienia za wystawianie tzw. pustych faktur, czy konfiskata rozszerzona mienia pochodzącego z przestępstwa), a także „cyfrowe podejście do wykrywania nieprawidłowości”.
To cyfrowe podejście to przede wszystkim Jednolity Pakiet Kontrolny (JPK), czyli informacje przesyłane elektronicznie (w tym roku przez duże przedsiębiorstwa), dotyczące wystawianych faktur, ksiąg rachunkowych, wyciągów bankowych, co pozwala na precyzyjnie wybieranie firm do kontroli skarbowych.
To właśnie narzędzia elektroniczne umożliwiają szybką analizę danych pochodzących z firm zawartych w JPK i w ten sposób błyskawiczne identyfikowanie tych, które wystawiają bądź posługują się pustymi fakturami.
Na szczególne podkreślenie w ograniczaniu szarej strefy zdaniem szefa KAS zasługuje wprowadzenie w połowie poprzedniego roku pakietu paliwowego i od kwietnia tego roku pakietu przewozowego.
Wprowadzenie nowych przepisów w obrocie paliwami oprócz dodatkowych pokaźnych wpływów podatkowych, przyniosło także poprawę funkcjonowania całego rynku paliwowego, ponieważ poważnie ogranicza obrót paliwami, od którego nie odprowadzono VAT i akcyzy albo odprowadzono je tylko częściowo.
Tak naprawdę, bowiem jeżeli w obrocie znajduje się paliwo, od którego nie odprowadzono podatku VAT i akcyzy, to pozostałe podmioty obracające paliwami nie są w stanie z nim konkurować, ponieważ takie paliwo może być o przynajmniej kilkadziesiąt groszy na litrze tańsze od tego opodatkowanego.
Potwierdzają to dane zaprezentowane przez Polską Organizację Przemysłu i handlu Naftowego (POPiHN) zarówno za rok poprzedni jak i 3 kwartały tego roku, a wzrosty sprzedaży wszystkich rodzajów paliw są znaczące i do tej pory w żadnym roku się nie zdarzały.
Według tych danych po trzech kwartałach 2017 roku rejestrowana sprzedaż paliw wzrosła aż 12% w porównaniu z tym samym okresem roku ubiegłego i to w sytuacji, kiedy z kolei w roku 2016 (w porównaniu z rokiem 2015), sprzedaż oleju napędowego wzrosła o 13%, a benzyn o 8%.