Ks. prof. Chrostowski o judaizmie. Poznaj historię religii opartej na nienawiści do Jezusa

Jednymi z obowiązkowych lektur dla każdego Polaka katolika są prace księdza profesora Waldemara Chrostowskiego. Wydawnictwo Fronda wznowiło 608 stronicowy pierwszy tom rozmów Grzegorza Górnego i Rafała Tichego z księdzem profesorem Waldemarem Chrostowskim pt „Bóg, Biblia, Mesjasz” w którym ks. prof. opisał judaizm. Chrześcijanie czytają Biblie z Jezusem ku Jezusowi, Żydzi bez Jezusa i wbrew Niemu. Jest to zasadnicza różnica między chrześcijanami a Żydami. Żydzi popełniają tym samym błąd, bo Stary Testament zapowiada i przygotowuje przyjście Jezusa. „Celem czytania i objaśniania Pisma Świętego jest wszechstronne poznawanie osoby Jezusa i wyznanie wiary w Niego”. Słowa Biblii co innego znaczą dla chrześcijan a co innego dla Żydów. Kolejność ksiąg Starego Testamentu nie odzwierciedla kolejności ich powstawania. Pierwsze księgi powstały później niż kolejne. Teologia biblijna powstawała pod wpływem innych kultur. Z wiary Izraela wyrosły dwie religie chrześcijaństwo i judaizm. Przy czym należy pamiętać, że chrześcijaństwo jest starsze od judaizmu talmudycznego. Izraelici prowadzeni przez Mojżesza udali się z Egiptu do Palestyny. Po okresie rządów sędziów nastąpił okres monarchii. Kolejnymi władcami byli: Saul, Dawid i Salomon. Po śmierci w 870 roku p.n.e. Salomona monarchia rozpadła się na dwa królestwa. Północne królestwo Izraela z stolicą w Samarii i południowe królestwo Judy z stolicą w Jerozolimie (rządzone przez dynastie pochodzącą od Dawida). Historia królestw składała się z zamachów stanu prowadzących do zmian rządzących, wzajemnych konflikty Judejczyków z Izraelitami. W 732 roku p.n.e. Asyryjczycy napadli na Izrael i deportowali Izraelitów (późniejsze 10 zaginionych plemion Izraela). Babilon najechał później Judeę, za biblijnych Żydów uznawano więcpotem Judejczyków z pokolenia Judy i Benjamina. Jednak diaspora asyryjska pomimo, że zapomniana istniała. W 66 roku naszej ery w Palestynie wybuchło powstanie przeciw rzymskim okupantom. Upadek powstania doprowadził do zniszczenia Świątyni Jerozolimskiej i zniknięcia instytucji kapłanów - ich role przejęli rabini. Upadek świątyni był początkiem tworzenia się judaizmu rabinicznego. Z czasem z Żydów wyłonili się Karaimi. W VIII wieku naszej ery muzułmanie zniszczyli Życie chrześcijańskie na bliskim wschodzie i w Afryce (Egipcie, Libii, Tunezji, Maroko, czyli w krajach świętego Marka, świętego Cypriana, Tertuliana, świętego Augustyna). W XI wieku chrześcijanie wypędzili arabów i Żydów z Hiszpanii. Żydzi powracający na tereny rządzone przez Sułtana pełnili urzędy we władzach. Część Żydów wyemigrowała do Europy wschodniej. Polska stała się na 500 lat centrum żydowskiego świata (żydowska legenda opisywała, że Żydzi zatrzymali się w Polsce bo polskie drzewa szumiały „po lin” czyli odpocznij tutaj, od Polin miała powstać nazwa Polska). Judaizm narodził się po zniszczeniu jedynej Świątyni. Za jej czasów najważniejsze by ofiary, po zburzeniu czytanie i objaśnianie Pisma. Judejczycy mieli jedną świątynie w Jerozolimie, Izraelici wiele miejsc kultu, które przerodziły się w synagogi (od greckiego synago – zgromadzić się). Judaizm przed rabiniczny miał wiele postaci. Dwoma wzajemnie zwalczającymi się nurtami byli faryzeusze i saduceusze (połączyła ich wzajemna nienawiść do chrześcijaństwa, nienawiść jednak wynikająca z różnych przesłanek). Faryzeusze dominujący w społeczności żydowskiej nie ulegli helleńskim wpływom, literalnie stosowali przepisy (które nie ustanie tworzyli by obchodzić zalecenia Tory), wierzyli w życie po śmierci, zmartwychwstanie ciała, nieprzemijalną wartość dobrych i złych uczynków, nie przywiązywali wagi do moralności o ile grzesznik zachowywali się zgodnie z przepisami i wyjątkami od nich. Saduceusze składali się z elit politycznych, które uległy wpływom helleńskim, uznawali tylko Torę pisaną (odrzucali Torę ustną), nie wierzyli w życie po śmierci i zmartwychwstanie, uważali, że wiara i pobożność zapewniają korzyści w życiu doczesnym, nie wierzyli w istnienie aniołów i złych duchów, kolaborowali z Rzymianami. Prócz faryzeuszy i saduceuszy wśród żydów byli zeloci (zbrojnie walczyli o niepodległość z Rzymianami i kolaborantami), sykarejczycy (skrajna frakcja zelotów mordująca kolaborantów), esseńczycy (skrupulatnie przestrzegający przepisy, bardzo religijni, żyjący prosto, praktykujący wzajemne miłosierdzie), samarytanie (czczący Torę pisaną, wykluczeni z dostępu do świątyni). Nie było więc jednego judaizmu biblijnego. Błędnie uważa się, że świętą księgą judaizmu jest Tora (pierwotnie pierwszych pięć ksiąg, później kolejne księgi Starego Testamentu). Od Tory ważniejsza jest tradycja (zapisana i ustne komentarze). Z czasem ilość komentarzy ustnych stała się tak wielka, że zaistniała potrzeba ich spisania. Spisanie jednak nie zahamowało dalszego żywiołowego rozwoju komentarzy ustnych i ich spisywania, literatura talmudyczna nieustannie się rozwija. Na wykładnie judaizmu składają się midrasz (czyli studia i i wykłady Tory), haggadah (opowiadania na kanwie Tory, rozbudowujące zawartość Tory, wzbogacające Torę w niezapisane szczegóły, barwne opisach gdyż zakazane było ilustrowanie), halachah (rozwiniecie przepisów prawa). Celem midraszów było zachowanie przez Żydów tożsamości, zachowaniu tożsamości nie przeszkadzało, że midrasze różnią się od siebie (różne interpretacje mieszczą się w granicach ortodoksi). „Izrael jako naród księgi stał się narodem egzegezy biblijnej”. Podobnie dla chrześcijaństwa egzegeza biblijna jest bardzo ważna. Judaizm rabiniczny odstąpił od koncepcji mesjasza jednostki na rzecz koncepcji mesjasza kolektywu (Izraela). Dla judaizmu stało się ważne doczesne szczęście Żyda (dla chrześcijan ważne jest szczęście po śmierci). Życie po śmierci (ważne dla biblijnych izraelitów) przestało być istotne dla judaizmu rabinicznego. Judaizm rabiniczny zwalczał chasydyzm i kabałę. Chasydyzm jako nurt judaizmu powstał w XVIII wieku na ziemiach polskich, jego założycielem był Israel syn Eliezera znany jako Ball Szem Tow Chasidim. Kwestionował on rozmaite formy pobożności, wierzeń i zachowań ustalonych przez rabinów. Tworzył wspólnoty podkreślające swoją jedność. Podczas rytuałów jego zwolennicy popadali w stany ekstatyczne. Wspólnoty chasydów orbitowały wokół charyzmatycznych przywódców cadyków. Podczas cotygodniowego nabożeństwa cadyk wygłaszał po hebrajsku długą homilie torach, którą na jidysz tłumaczył jego sekretarz. W chasydyzmie bardzo wyraźne były wątki mesjanistyczne, charyzmatyzm ludowy, o wiele mniejszy niż w klasycznym judaizmie rabinackim racjonalizm, odejście od nauczania rabinów.