Nowe odkrycie archeologów: mogiły w piwnicach na Reducie Ordona

12 kwietnia archeolodzy odkryli kolejne groby i szczątki ludzkie na Reducie Ordona na warszawskiej Ochocie przy ul. Na Bateryjce.

 - Po usunięciu destruktu spalonej podłogi i gruzu częściowo zalegającego pod spalenizną, po doczyszczeniu planu na tym poziomie uchwyciliśmy wyraźne granice obiektów. W trakcie eksploracji potwierdziliśmy, że są to puste groby po ekshumacjach z okresu budowy domu. Znaleźliśmy jedynie drobne fragmenty kości. Pochówki, które tutaj się pierwotnie znajdowały można łączyć z wydarzeniami związanymi z bitwą 1831 roku – napisali na profilu społecznościowym „Na Bateryjce” archeolodzy pracujący na Reducie Ordona, na działce zlokalizowanej przy pomniku społecznym. Prace archeologiczne toczą się na zlecenie dewelopera. Zgodnie z obecnie obowiązującym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego na Reducie Ordona mogą powstać wielopiętrowe mieszkaniowce, a nawet budynki przeznaczone na usługi. 

- Po wyeksplorowaniu warstwy spalenizny doczyściliśmy plan na poziomie stropów obiektów, które zostały odsłonięte w każdym z pomieszczeń piwnicznych. Następnie po zadokumentowaniu tego poziomu rozpoczęliśmy eksplorację wspomnianych obiektów w celu określenia ich funkcji. Niektóre z obiektów, ich układ, zawartość w postaci lekko "tłustej" ziemi, sprawiały wrażenie, że mogą to być obiekty związane z grobami z których wydobyto kości ludzkie w czasie budowy domu – napisali archeolodzy pracujący pod kierownictwem Andrzeja Jaskuły, którego prywatna firma wykonuje obecnie prace na Reducie Ordona.

- W trakcie eksploracji trzech pierwszych obiektów, okazało się, że obiekty te faktycznie są spągową częścią grobów. W zasypie komór grobowych znaleźliśmy kości ludzkie w postaci ułamków kości i części paliczków stopy. Od poziomu współczesnego spągi grobów znajdują się na głębokości -150cm. Na tym etapie brak zabytków datujących – stwierdzili archeolodzy 12 kwietnia, jednak następnego dnia potwierdzili obecność „zabytku datującego”, którym okazał się ewidentnie związany z Redutą Ordona emblemat z nakrycia głowy rosyjskiego żołnierza. - Dziś kontynuowaliśmy eksplorację grobów po ekshumacjach wykonanych w latach 30- tych XX w. Pośród bardzo nielicznych, drobnych fragmentów kości udało nam się odkryć (we wtórnym zasypie) carskiego orła znajdującego się pierwotnie na czako. To znalezisko niewątpliwie wiąże te groby z wydarzeniami 1831 roku i Redutą Ordona – poinformowano na profilu społecznościowym „Na Bateryjce” 13 kwietnia. 

Emblemat 39 pułku Aleksopolskiego

Zabytek potwierdzający, że szczątki pozostałe po przedwojennych ekshumacjach pochodzą z czasu walk o Redutę Ordona z 1831 r. archeolodzy opisali w następujący sposób: „Rosja, orzeł na czako wz. 1829, Na tarczy św. Jerzy zabijający smoka, 39 pułk piechoty, Powstanie Listopadowe”. 

Emblemat bez wątpienia noszony był przez żołnierza 39 pułku Aleksopolskiego, w tym przypadku z II linii II kolumny gen. Geismara, co opisał 17 grudnia 2014 r. serwis Archeolog.pl, prezentując identyczny zabytek, który wystawiony był na aukcji internetowej w 2006 r., a więc w czasie, kiedy mickiewiczowski szaniec opisany przez wieszcza w wierszu „Reduta Ordona” był masowo okradany przez łowców pamiątek historycznych. 

Część terenu objętego obecnie pracami archeologicznymi była w II RP zabudowana. W piwnicach dawnych domostw dokonano aktualnego odkrycia grobów. Według planów wizualizacyjnych przebieg szańca wykonanych przez archeologów z Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie prowadzących prace na sąsiedniej działce w 2013 r. linia wilczych dołów okalających Redutę, które wtórnie posłużyły do wykorzystania jako miejsce zdeponowania szczątków polskich i rosyjskich żołnierzy, przebiegać miała także w miejscu aktualnie odkrytych pochówków. To oznaczać powinno istnienie kolejnych mogił wraz z linią jeszcze nieodkrytych wilczych dołów.

O prawdopodobieństwie odkrycia szczątków ludzkich podczas tegorocznych prac archeologicznych wykonywanych na zlecenie deweloperskie mówił w tym roku Komitet Zachowania Reduty Ordona, który negatywnie ustosunkował się do pierwszego dnia obecnie prowadzonych badań, kiedy archeolodzy bez sprawdzenia ziemi wykrywaczami metalu, ciężkim sprzętem (koparki) doprowadzili do natychmiastowego wywiezienia z Reduty Ordona kilku ciężarówek ziemi, o czym informował m.in. Portal Prawy.pl za Stowarzyszeniem Reduta Ordona.

http://www.prawy.pl/z-kraju/8772-horror-na-reducie-ordona-doszlo-do-profanacji

Dotychczas na Reducie Ordona odkryto ok. 126 szczątków ludzkich zarówno Polaków jak i Rosjan i ok. 4 tysięcy zabytków ruchomych. Część szczątków była ograbiona ok. 10 lat temu… Anatomię szabru mickiewiczowskiego szańca po raz pierwszy szczegółowo opisano w publikacji sprawozdawczej z badań PMA w 2014 r. oraz poszerzając znane dotąd wątki w tegorocznym kwietniowym numerze miesięcznika „Historia Zakazana”.

Pomimo starań licznych organizacji pozarządowych Reduta Ordona od wielu lat bezskutecznie czeka na wpis do rejestru zabytków przez Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. 

Robert Wit Wyrostkiewicz

Fot. Na Bateryjce/Facebook

© WSZYSTKIE PRAWA DO TEKSTU ZASTRZEŻONE. Możesz udostępniać tekst w serwisach społecznościowych, ale zabronione jest kopiowanie tekstu w części lub całości przez inne redakcje i serwisy internetowe bez zgody redakcji pod groźbą kary i może być ścigane prawnie.