Prezentujemy Sanktuarium Najświętszej Rodziny w Krakowie-Nowym Bieżanowie. Ta świątynia znacznie różni się od innych sakralnych obiektów w stolicy Małopolski. Wśród bloków z wielkiej płyty stoi okazały, postmodernistyczny budynek z cegły. Jest to niezwykłe miejsce, w którym współczesna rodzina może liczyć na wsparcie i ochronę i które skupia rodziny parafialne mogące tu aktywnie działać.

Nowy Bieżanów jest osiedlem na peryferiach miasta, w historycznej dzielnicy Krakowa obecnie noszącej nazwę Bieżanów-Prokocim, sąsiadującym z Wieliczką. Historia sanktuarium Najświętszej Rodziny zaczyna się w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku. Jego budowa rozpoczęła się w 1983 r. i trwała do roku 1992. Kardynał Franciszek Macharski erygował sanktuarium w 1994 r., który był Międzynarodowym Rokiem Rodziny. Sanktuarium (w tym ołtarz) Najświętszej Rodziny konsekrował w dwudziestą piątą rocznicę rozpoczęcia jego budowy 28 grudnia 2008 r. kard. Stanisław Dziwisz. Podczas tej uroczystości wszyscy uczestniczący w niej wierni mogli zabrać ze sobą na pamiątkę „strużyny św. Józefa” powstałe z drewna, z którego został wykonany główny ołtarz, w trakcie pracy rzeźbiarza.

Kościół zbudowany został według projektu architekta Janusza Gawora. Bryła świątyni jest rotundą z płaską kopułą, świetlikiem i wielkim krzyżem na szczycie. Ołtarz główny i inne elementy wystroju wnętrza są dziełem profesora Wincentego Kućmy, który jest znakomitym artystą, cieszącym się dużym uznaniem. Za zrealizowanie swoich projektów ołtarza i kaplic we wnętrzu katedry w Irkucku został uhonorowany w 2000 r. Orderem im. Papieża Grzegorza Wielkiego, który jest najwyższym odznaczeniem Państwa Watykańskiego przyznawanym osobom świeckim.

Prace nad ołtarzem głównym w Nowym Bieżanowie rzeźbiarz rozpoczął w 2004 roku. „Rodzina Rodzin” to rzeźba z drewna lipowego o wymiarach 13 x 6 m, która przedstawia około siedemdziesięciu figur. W centrum ołtarza widzimy dwunastoletniego Jezusa znalezionego w świątyni wraz z Maryją i Józefem. W ich najbliższym otoczeniu stoją św. Anna i św. Joachim oraz św. Jakub i żona Jakuba. W tle przedstawione są tajemnice radosne Różańca Świętego. Poniżej figur Pana Jezusa, św. Józefa i Matki Bożej widzimy postaci świętych i błogosławionych, którzy związani są z historią Krakowa i Małopolską, których kult jest w tym regionie Polski powszechny, takich jak: św. Jacek, bł. Aniela Salawa, św. Stanisław Biskup, św. Maksymilian Maria Kolbe, św. Jan Kanty, św. Kinga, św. Jadwiga Królowa, św. Brat Albert, św. Rafał Kalinowski.

Nieco niżej, po prawej stronie ołtarza stoją figury Sługi Bożego kard. Stefana Wyszyńskiego, bł. ks. Bronisława Markiewicza i bł. Jana Pawła II, który podczas swego pontyfikatu większość tych świętych kanonizował. Górna część ołtarza przedstawia Adama i Ewę oraz świętych ze Starego Testamentu. Na samym dole tej monumentalnej rzeźby przedstawiona jest rodzina wielodzietna, matka, ojciec, prababcia wdowa i dziesięcioro dzieci – synów i córek. Ołtarz Najświętszej Rodziny można obejść dookoła. Za nim jest wmurowany „kamień z domu św. Józefa w Nazarecie”, znajduje się tam również skarbona na prośby i podziękowania do Najświętszej Rodziny.

Wśród innych elementów wystroju kościoła należy wymienić: tablicę upamiętniającą powstanie sanktuarium, figurę Chrystusa na krzyżu znajdującą się w prezbiterium, relikwiarz z Ziemi Świętej z papieskim medalem Świętej Rodziny, tabernakulum ze znakiem Ducha Świętego, stół ofiarny ołtarza z brązu, chrzcielnicę przedstawiającą Jezusa Zmartwychwstałego z rodziną i tablicę upamiętniającą 25-lecie pontyfikatu Jana Pawła II. Odlewy z brązu wykonał Piotr Piszczkiewicz. Ciekawym miejscem są sanktuaryjne katakumby, w których od niedawna każda rodzina z parafii Najświętszej Rodziny może mieć rodzinny grób. W 2009 r. powstał pierwszy sektor katakumb i przedpogrzebowa kaplica św. Józefa.

Każdy parafianin po uzyskaniu zgody proboszcza i przystąpieniu do Wspólnoty Fundatorów Katakumb ma możliwość spocząć tam po śmierci. Zgodnie z duchem liturgii Kościoła pogrzeb katakumbowy przebiega w trzech etapach, takich jak: czuwanie modlitewne przy trumnie z ciałem zmarłego w kaplicy przedpogrzebowej, kondukt do sanktuarium i uroczysta Msza św. pogrzebowa z ostatnim pożegnaniem ciała, po kremacji wieczorny pochówek urny z prochami zmarłego w niszy katakumb.

Pisząc o sanktuarium Najświętszej Rodziny, trzeba skoncentrować się przede wszystkim na życiu: tym religijnym i tym aktywnym, społecznym w parafii, która liczy ok. 14 tys. wiernych. Odprawiane są liczne Msze św. i nabożeństwa, a wśród nich w każdą środę Nowenna do Najświętszej Rodziny, podczas której odczytywane są prośby i podziękowania złożone uprzednio w skarbonie albo zapisane w księdze pamiątkowej. Po nowennie odprawiana jest Msza św. nowennowa w pilnych intencjach parafian, darczyńców i pielgrzymów. Od stycznia 2009 r. do sanktuarium można co miesiąc pielgrzymować w trzecie soboty miesiąca.

Program pielgrzymki obejmuje Różaniec z modlitwami do Najświętszej Rodziny o godz. 17.00 i Mszę św. z kazaniem okolicznościowym o godz. 18.00 oraz błogosławieństwo i uczczenie relikwii świętego patrona danego miesiąca. Patronami są: w styczniu – bł. ks. Bronisław Markiewicz, w lutym – św. Siostra Faustyna, w marcu – święci Anna, Joachim, Jakub i żona Jakuba, w kwietniu – św. Jacek i bł. Jan Paweł II, w maju – św. Stanisław BM i Sługa Boży Stefan Kardynał Wyszyński, w czerwcu – św. Jadwiga Królowa, w lipcu – św. Kinga, w sierpniu – św. Maksymilian, we wrześniu – bł. Aniela Salawa i Święci Archaniołowie Michał, Gabriel i Rafał, w październiku – św. Jan Kanty, w listopadzie – św. Rafał Kalinowski, w grudniu – św. Brat Albert. Na zakończenie takiej pielgrzymki pątnicy przechodzą wokół ołtarza szlakiem zawierzenia i ofiarowania Najświętszej Rodzinie siebie i swojej rodziny.

W sanktuarium odbywają się odpusty: Najświętszej Rodziny w niedzielę po Bożym Narodzeniu lub 30 grudnia i św. Michała Archanioła w ostatnią niedzielę września.

Przy kościele, w ramach parafii Najświętszej Rodziny, działa ponad dwadzieścia wspólnot parafialnych, m.in.: Stowarzyszenie Rodzina Kolpinga, chór parafialny Familia, Domowy Kościół, Kręgi Rodzin, Klub Seniora Betania czy Zespół Organizacyjny Familiady TOR. Ten ostatni już od 22 lat organizuje Familiady TOR, czyli solidarnej i wspólnej Troski o Rodzinę – coroczne rodzinne święto mieszkańców Nowego Bieżanowa. Stypendia TOR dla dzieci i młodzieży, nagrody rzeczowe, loteria fantowa to główne atrakcje tego święta. W ramach Centrum Troski o Rodzinę przy sanktuarium Najświętszej Rodziny w Krakowie działa poradnia rodzinna, Oratorium – świetlica dla dzieci i młodzieży, biblioteka i wideoteka parafialna, wydawane są gazetki „Nasza Familia” i „List Familijny” oraz jest prowadzony kolportaż prasy katolickiej. Na ostatnim piętrze domu parafialnego parafianie i księża przygotowują rekolekcyjny dom pielgrzyma.

„To sanktuarium Rodzin w Nowym Bieżanowie jest żywym pomnikiem troski Kościoła o rodzinę i niestrudzonej walki Ojca Świętego Jana Pawła II o życie i prawa człowieka, małżeństwa i rodziny” – czytamy informację na pamiątkowym obrazku i w folderze. Ksiądz Józef Jakubiec, wieloletni proboszcz parafii, obecnie na emeryturze, kustosz sanktuarium, związany z nim od samego początku, w jednym ze wspomnień opisał reakcję Ojca Świętego Jana Pawła II na wieść, że w Krakowie powstaje nowe sanktuarium – Najświętszej Rodziny. Zapytany w kwietniu 1994 r. przez ks. Jakubca o to, jakie życzenie miałby dla tego sanktuarium, odpowiedział: „Musicie wygrać walkę o rodzinę!”. Sanktuarium Najświętszej Rodziny realizuje tę misję od początku swego istnienia, a słowa Ojca Świętego Jana Pawła II są nadal aktualne i ważne dla każdego z nas troszczących się o teraźniejszość i przyszłość naszych rodzin.  

Ewa Balana
Źródło: mojarodzina.org (tekst ukazał się w listopadowym numerze miesięcznika "Moja Rodzina")
fot. Artur Balana