Kobiety obozu narodowego. Zofia Sokolnicka

0
0
0
/

Przed odzyskaniem przez Polskę niepodległości aktywnie angażowała się w działalność stowarzyszeń wspierających edukację młodzieży w języku polskim. Jako jedna z pierwszych parlamentarzystek w odrodzonej RP piastowała nieprzerwanie od 1919 do 1927 r. mandat poselski z ramienia endecji. Była współtwórczynią 20 ustaw.

Zofia Sokolnicka przyszła na świat 15 maja 1878 r. w Krakowie jako córka właściciela ziemskiego. Wychowywała się w rodzinnym majątku Orzeszkowo niedaleko Środy Wielkopolskiej. Uczyła się w szkole żeńskiej w Poznaniu, a po jej ukończeniu uzupełniała wykształcenie na studiach humanistycznych i muzycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie.

Działalność rozpoczęła w Towarzystwie Przyjaciółek Wzajemnego Pouczania się i Opieki nad Dziećmi „Warta”, które zajmowało się organizowaniem podziemnego polskiego szkolnictwa oraz rozpowszechnianiem polskich książek. W jego ramach prowadziła tajne komplety z historii i języka polskiego.

W celu podniesienia jakości samego nauczania organizowała kursy dla nauczycielek. Współpracowała przy prowadzeniu Towarzystwa Opieki Rodzicielskiej, które pełniło funkcję tajnego kuratorium dla polskiego szkolnictwa. Zapewniało ono utrzymanie szkół elementarnych i średnich oraz dbało o poziom kształcenia w polskich instytucjach edukacyjnych.

Już w 1903 r., jako jedna z pierwszych kobiet, została przyjęta do konspiracyjnej Ligi Narodowej. Z jej ramienia organizowała na terenie Wielkopolski tajne koła Związku Młodzieży Polskiej „Zet” oraz Towarzystwa Tomasza Zana.

W ramach utworzonego w 1905 r. stowarzyszenia „Straż” w Poznaniu organizowała odczyty, obchody rocznicowe oraz wycieczki do Krakowa i Lwowa. W 1913 r. współtworzyła Towarzystwo Kursów Naukowych, które organizowało na terenie Wielkopolski wykłady polskich uczonych. Była także współorganizatorką Czytelni dla Kobiet, Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia” oraz Towarzystw Czytelni Ludowych.

Po wybuchu I wojny światowej była emisariuszką między Wielkopolską a Centralną Agencją Polską w Lozannie. Współpracowała też z Komitetem Narodowym Polskim w Paryżu. W grudniu 1918 r. była delegatem Poznania na Sejm Dzielnicowy, który wybrał ją do Naczelnej Rady Ludowej. W jej składzie pracowała w komisjach dotyczących szkolnictwa.

Współtworzyła w Poznaniu Komitet Niesienia Pomocy dla Wilna i Lwowa. Należała do organizatorek Narodowej Organizacji Kobiet w Poznaniu, wybrano ją do Rady Naczelnej NOK w Warszawie.

W 1919 r. z ramienia endecji została wybrana do Sejmu Ustawodawczego. Po wybuchu wojny polsko-sowieckiej weszła w skład Komitetu Narodowego Służby Kobiet w Poznaniu i została delegowana do Rady Obrony Państwa w Warszawie. Brała udział w akcji plebiscytowej na Górnym Śląsku.

W 1922 r. została posłanką na Sejm RP I kadencji z listy Chrześcijańskiego Związku Jedności Narodowej. Na posiedzeniach referowała m.in. projekty ustaw o pomocy naukowej i materialnej dla młodzieży, o rozwoju szkół wyższych i nauki i o zmianie ustawy o szkolnictwie akademickim. Była współtwórczynią 20 ustaw.

Zofia Sokolnicka zmarła 27 lutego 1927 r., spoczęła na cmentarzu przy ul. Towarowej w Poznaniu. Po jego likwidacji prochy przeniesiono na Cmentarz Zasłużonych Wielkopolan.

Źródło: ipsb.nina.gov.pl

Sonda

Wczytywanie sondy...

Polecane

Wczytywanie komentarzy...
Przejdź na stronę główną