100. rocznica śmierci Bogumiła Labusza – krzewiciela polskości na Mazurach

0
0
0
/ paslawska.pl

Był znanym działaczem polskim na Warmii i Mazurach, u progu XX w. współtworzył Mazurską Partię Ludową, łączącą w swym programie postulaty narodowe ze społeczno-gospodarczymi. Zainicjował powstanie wielu instytucji służących Polakom żyjącym na terenach Prus Wschodnich.

Bogumił Labusz przyszedł na świat 24 sierpnia 1860 r. w Rumach pod Szczytnem na Mazurach. Wychowywał się w rodzinie średniozamożnego rolnika Jakuba Labusza kultywującej polskie tradycje. Formalne wykształcenie zdobył w niemieckiej szkole ludowej, następnie odbył obowiązkową służbę wojskową w armii pruskiej w Królewcu. Po jej zakończeniu osiadł we wsi Hozembark, gdzie zajął się pracą na roli.

W tym czasie aktywnie zaangażował się w działalność na rzecz polskości Mazur. Został jednym ze współpracowników wydawanej w Ełku „Gazety Ludowej” - polskiego tygodnika społeczno-kulturalnego w Prusach Wschodnich.

W 1896 r. był współzałożycielem Mazurskiej Partii Ludowej, pierwszej organizacji politycznej Mazurów w Prusach Wschodnich, która łączyła w swym programie sprawy narodowe ze społeczno-gospodarczymi. Wszystkie swoje uchwały partia ogłaszała na łamach „Gazety Ludowej”, która stała się jej organem.

W 1898 r. kierował komitetem wyborczym MPL i prowadził akcję na rzecz kandydującego do Reichstagu Zenona Lewandowskiego. Polski kandydat nie dostał się do niemieckiego parlamentu, odniesiono jednak spory sukces – otrzymał on bowiem niewiele mniej głosów niż jego niemiecki kontrkandydat.

W 1903 r. stanął na czele Mazurskiej Partii Ludowej i pełnił funkcję przewodniczącego bez przerwy aż do wybuchu pierwszej wojny światowej. Kilkukrotnie startował wyborach do parlamentu Rzeszy, jednak nieuczciwe praktyki i fałszowanie wyników przesądziły o jego porażce.

W 1906 r. staraniem Komitetu Mazurskiego, w skład którego wchodził, na miejsce zlikwidowanej „Gazety Ludowej” zaczęto wydawać czasopismo „Mazur”.

Po niepowodzeniach politycznych skupił się na działalności gospodarczej, w ten właśnie sposób starając się wspierać mazurskich rolników. W 1910 r. założył Bank Ludowy w Szczytnie i wszedł do jego zarządu, tworzył też kółka rolnicze.

Po wybuchu I wojny światowej został oskarżony o „zdradę stanu i działalność szpiegowską” i na krótko uwięziony przez władze pruskie. Bezpośrednim powodem miało być umieszczenie na dachu domu wielkiej rzeźby Orła Białego.

Od 1918 r. reprezentował Mazury w Naczelnej Radzie Ludowej i Sejmie Dzielnicowym w Poznaniu. Był zwolennikiem przyłączenia Mazur do Polski bez plebiscytu.

Mniej więcej w tym czasie ciężko zachorował i trafił do szpitala w Królewcu. Zmarł w trakcie powrotu do domu 13 marca 1919 r. w miejscowości Jeziorany. Został pochowany w Hozembarku, przemianowanym w 1948 r. na jego cześć na Labuszewo.

Źródło: paslawska.pl

Sonda

Wczytywanie sondy...

Polecane

Wczytywanie komentarzy...
Przejdź na stronę główną