Ofiary spychano pod lód
2 lutego 1945 r. we wsi Uście Zielone położonej w dawnym powiecie buczackim województwa tarnopolskiego II Rzeczypospolitej oddział UPA zamordował 133 osoby, głównie Polaków.
Wieś Uście Zielone znajdująca się dziś w obwodzie tarnopolskim na Ukrainie liczy nieco ponad pół tysiąca mieszkańców. W II Rzeczypospolitej posiadała status miasteczka i była siedzibą gminy wiejskiej Uście Zielone w powiecie buczackim województwa tarnopolskiego.
Pierwszymi Polakami zabitymi przez upowców we wsi było dwóch policjantów, w tym komendant miejscowego posterunku, oraz miejscowy lekarz. W lipcu 1939 r. zostali oni podstępnie zwabieni do lasu i tam zamordowani.
W czasie okupacji niemieckiej ukraińskie bojówki dwukrotnie napadały na plebanię we wsi. Podczas drugiego napadu w lutym 1944 r. ograbiono także kilkanaście domów polskich i aptekę oraz zabito aptekarza.
Ze względu na powtarzające się ataki mieszkańcy zorganizowali samoobronę, która z czasem przekształciła się w Istriebitielnyj Batalion (IB) – złożony z Polaków i podlegający Sowietom uzbrojony oddział sformowany w celu obrony przed UPA. Po jego utworzeniu do wsi zaczęła napływać polska ludność z innych zagrożonych miejscowości.
Do kolejnej napaści doszło 2 lutego 1945 r., Polacy bronili się przez całą noc. Kilkunastu pojmanym żołnierzom IB kazano rozebrać się do naga i wyprowadzono na zamarznięty Dniestr. Tam strzelano im pod nogi, a następnie, żywych bądź martwych, spychano pod lód.
Zamordowano 133 osoby, przede wszystkim Polaków. Wśród ofiar znaleźli się też Ukraińcy. Udało się ustalić nazwiska 35 zamordowanych.
Źródło: Henryk Komański, Szczepan Siekierka, „Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim 1939-1946”, Wrocław 2006 ; Grzegorz Hryciuk, „Przemiany narodowościowe i ludnościowe w Galicji Wschodniej i na Wołyniu
