Pod hasłem IRIS kryją się zalecenia dla pracodawców związane z obecnie panującym koronawirusem, Za wytyczne odpowiada dyrektor generalny IOM Antonio Vitorino. Oficjalnie w pierwszej, przetłumaczonej na polski wersji mamy: „Podczas pandemii COVID-19 pracodawcy i przedsiębiorcy odgrywają kluczową rolę w ochronie migrantów zarobkowych oraz ich społeczności. Wielu z nich zapewnia kluczową opiekę, usługi oraz towary opierając się w dużym stopniu na zatrudnionych cudzoziemcach. Wśród migrantów zarobkowych są pielęgniarki i pielęgniarze, lekarki i lekarze a także inni pracownicy służby zdrowia będący obecnie linią frontu w walce z epidemią COVID-19. Są to również pracownicy sektora transportowego, rolniczego czy sprzedaży detalicznej, dzięki którym w miastach i miejscowościach mamy dostęp do żywności i innych niezbędnych produktów”. Znamienne, że wytyczne dla Polski są datowane na 7 kwietnia 2020. W chwili pisania tekstu była to aktualna wersja tłumaczenia.

Obok ochrony zdrowia dokument zaleca dbanie o „dobre samopoczucie”. Wskazuje również konieczność czyszczenia przedmiotów w rodzaju klawiatury, telefony komórkowe oraz klamki. Zarazem wprowadza od samego początku zasadę równości. Tekst zawiera również konieczność korzystania z rękawiczek oraz innych środków „ochrony osobistej”. Jednocześnie uznaje, że „migranci zarobkowi” wymagają wsparcia dla ograniczenia ich lęku związanego w koronawirusem, a także obniżenia poziomu stresu. Stosowanie telepracy, czy zasady dystansu społecznego nie jest niczym nowym. Zarazem akcentuje brak nadgodzin dla pracowników z zagranicy. Również głosi potrzebę ochrony socjalnej ze strony rządu. Za istotne dokument uważa „zwalczanie dyskryminacji, ksenofobii i/lub wykluczenia”.

Zarazem tego samego autorstwa jest druga wersja dokumentu z 26 maja 2020 zwrócenie uwagi na kwestie ponadnarodowe. Wprowadza ona nic innego, jak ochronę ze względu na gender. Akcentuje, że kwestie związane z gender mają znaczenie dla miejsca pracy. Nie zmienia się również kwestia podejścia do ksenofobii, a także wykluczenia społecznego. Duże znaczenie ma podkreślanie prześladowań i walki z nimi. Nie brakuje również odniesień do etycznego pozyskiwania pracowników w okresie pandemii koronawirusa. Zakłada między innymi zastosowanie połączeń video do przeprowadzania rozmów kwalifikacyjnych dla ograniczenia przemieszczania się. Ten drobny akcent ukazuje, że względy sanitarne wymuszają w Organizacji Narodów Zjednoczonych promocję nie tylko telepracy, lecz również telerozmów o nią. Zarazem wprowadza się kwestie odciążania finansowego imigrantów zarobkowych.

Po raz kolejny pojawia się tutaj odniesienie do ustanawiania nowych metod komunikacji. Za tym idzie przede wszystkim wspieranie przekazu odnośnie nie miejsca pracy i zadań z nim związanych, lecz z Covid-19. Jest to fakt jaki ukazuje, że pomija się, iż kwestie ochrony zdrowia stanowią jeden z wymiarów pracy, ale nie główny. Obok kwestii związanych z koronawirusem pracodawca staje się zobowiązany do udzielania porad prawnych w zakresie zatrudnienia. Uzupełnieniem tego dokumentu są rekomendacje z 27 maja 2020 wspierane przez UNICEF, Międzynarodową Organizację Pracy i Kobiety ONZ (UN Women).

Za korzystną dla rodziny uznaje on wprowadzenie gender i kwestii z nią związanych. Oznacza to nic innego, że dyktat ideologiczny wkracza do pracodawców i wymusza przyjmowanie rozwiązań nawet jeśli są niezgodne z światopoglądem zatrudniającego. Jako kwestię związaną z rodziną oznacza zajmowanie się kwestiami nadużyć o podłożu seksualnym. Akcentuje się tutaj dyskryminacje jako słowo decydujące o ocenie problemów w miejscu pracy. Przedarcie się przed kolejne odniesienia w dokumencie pozwala na dotarcie do wspieranego przez Międzynarodową Korporację Finansową Banku Światowego poradnik odnośnie opieki dziećmi. W nim już są ustępy o zdrowi reprodukcyjnym, co oznacza nic innego, jak dostęp do aborcji.

Jacek Skrzypacz