85. rocznica śmierci Antoniego Banaszaka – działacza narodowego z Wielkopolski

Prawnik, działacz narodowy i polonijny pod zaborem pruskim. Był zasłużonym obrońcą Polaków w procesach politycznych przed sądami niemieckimi. Oskarżony o zdradę i szpiegostwo, został w ramach represji wcielony do armii pruskiej. Antoni Banaszak urodził się 9 stycznia 1881 r. we wsi Pięczkowo w Wielkopolsce, w rodzinie rolniczej. Po ukończeniu szkoły powszechnej w rodzinnej miejscowości kontynuował edukację w Gimnazjum im. św. Marii Magdaleny w Poznaniu. Należał wówczas do tajnego koła samokształceniowego Towarzystwa Tomasza Zana. Po maturze w 1902 r. studiował prawo, ekonomię oraz historię sztuki na uniwersytetach we Wrocławiu, Monachium i Berlinie. Działał w akademickich organizacjach zrzeszających polską młodzież. Egzamin sędziowski zdał w 1911 r. Początkowo pracował w Bochum w Westfalii, była tam pierwszym i jedynym polskim adwokatem. Utrzymywał kontakty z Polonią, często reprezentował działaczy robotniczych przed niemieckimi sądami. Czynnie bronił interesów Zjednoczenia Zawodowego Polskiego, organizacji skupiającej większość polskich robotników w Niemczech. Jesienią 1914 r. oskarżony o zdradę i szpiegostwo na rzecz Francji, został osadzony w więzieniu w Bochum. Przebywał tam cztery tygodnie, po czym wcielono go do armii niemieckiej, w której służył na frontach I wojny światowej w stopniu szeregowca. Brał udział w powstaniu wielkopolskim, pełnił funkcję wiceprezesa sądu doraźnego w Ostrowie Wlkp. W 1919 r. założył tam kancelarię adwokacką. Szkolił kadry policyjne oraz prowadził kursy dla sekretarzy adwokackich i pracowników komunalnych. Pracę zawodową łączył z działalnością polityczną w Narodowej Partii Robotniczej. Był senatorem z jej listy w latach 1922–1932. Zasiadał w Radzie Miejskiej i Sejmiku Powiatowym Ostrowskim, a także przewodniczył wielu komisjom. Od 1922 r. był wiceprezesem Sądu Wojewódzkiego w Poznaniu, a od 1925 r. - sędzią Sądu Doraźnego przy Sądzie Najwyższym. Antoni Banaszak zmarł 3 maja 1932 r. po długiej i ciężkiej chorobie. Spoczął na cmentarzu przy ulicy Limanowskiego w Ostrowie. Źródło: wlkp24.info Fot. archiwumkorporacyjne.pl