Antoni Osuchowski - adwokat, działacz oświatowy, obrońca polskości

Był szanowanym i cenionym adwokatem, ale zrezygnował z pracy na rzecz działalności narodowej. Dla ratowania polskiej oświaty i kultury organizował pomoc materialną dla polskich instytucji na terenach wszystkich zaborów. Dziś mija 90 lat od jego śmierci. Antoni Osuchowski urodził się 13 czerwca 1849 r. w Paryżu. Jego ojciec, Hieronim, działacz polityczny, wyemigrował do Francji po powstaniu listopadowym. W Paryżu ukończył szkołę podstawową, następnie po powrocie do Warszawy rozpoczął naukę w II Gimnazjum. W 1866 r. rozpoczął studia na Wydziale Prawa i Administracji Szkoły Głównej Warszawskiej. Po ukończeniu nauki podjął praktykę prawniczą, najpierw jako patron trybunału cywilnego, a od 1876 r. jako adwokat przysięgły przy Sądzie Okręgowym w Warszawie. Był doskonałym znawcą prawa hipotetycznego i rodzinnego, dzięki czemu szybko zyskał uznanie oraz renomę. Mimo sukcesów w pracy zrezygnował z adwokatury, a jego głównym celem stała się praca społeczna, głównie zbieranie funduszy na potrzeby oświatowe i kulturalne dla Polaków na terenie wszystkich zaborów. Zaangażowany w sprawę narodową na Śląsku Cieszyńskim, od 1897 r. organizował pomoc materialną dla Macierzy Szkolnej na tych terenach. Zwracając się do znanych osób o wsparcie finansowe drogą listowną, apelował o pomoc w ratowaniu polskiego szkolnictwa zagrożonego wynaradawiającą politykę zaborców. Przejęty trudną sytuacją Polaków w zaborze pruskim przybył na Wielkopolskę, by wspierać działalność antykolonialną Banku Ziemskiego w Poznaniu. Oprócz pomocy gospodarczej zaangażował się również w otwieranie nowych czytelni. Wspierał kształcącą się młodzież zaboru pruskiego za pośrednictwem Towarzystwa Naukowej Pomocy dla Młodzieży Wielkiego Księstwa Poznańskiego w Poznaniu. Na terenach Warmii i Mazur finansował wydawanie „Gazety Ludowej” w Ełku oraz „Mazura” w Szczytnie. Pisma miały na celu przeciwdziałanie germanizacji Mazurów i kształtowanie więzi z Polakami innych dzielnic. Również w Szczytnie doprowadził do powstania Banku Mazurskiego. Od 1903 r. zajmował się organizowaniem bibliotek i czytelni na tamtych terenach. W 1905 r. wraz z Henrykiem Sienkiewiczem przyczynił się do powołania Polskiej Macierzy Szkolnej, organizacji kulturalno-oświatowej założonej na terenie Królestwa Polskiego. Jej celem było krzewienie oświaty w duchu chrześcijańskim i narodowym poprzez zakładanie i prowadzenie instytucji wychowawczo-oświatowych, organizowanie czytelni i bibliotek, urządzanie odczytów i wykładów oraz wydawanie i rozpowszechniania książek. W listopadzie 1918 r. z inicjatywy Osuchowskiego powstał Warszawski Komitet Obrony Lwowa, który oprócz niesienia pomocy materialnej, wydawanymi odezwami nawoływał do zorganizowania odsieczy Lwowa. W 1921 r. inicjował pomoc dla działaczy plebiscytowych na Górnym Śląsku. W tym samym roku w uznaniu dla zasług dla Rzeczypospolitej Polskiej został odznaczony Orderem Orła Białego. W 1922 r. założył Towarzystwo Opieki Kulturalnej nad Polakami Zagranicą im. A. Mickiewicza. Antoni Osuchowski zmarł 9 stycznia 1928 r. w Warszawie, został pochowany z honorami na Cmentarzu Powązkowskim. Źródło: osuch.edu.pl