Pół wieku temu zmarł kpt. Antoni Chmielowski ps. „Gród”
Był przedwojennym zawodowym oficerem. Uczestniczył w kampanii wrześniowej, później walczył w armii polskiej na Zachodzie, do Polski powrócił jak cichociemny. Działał w wywiadzie AK a później w antykomunistycznej organizacji „Nie”. Skazany na śmierć, ostatecznie spędził 9 lat w sowieckich łagrach.
Antoni Chmielowski urodził się 15 sierpnia 1914 r. w Wołczuchach na terenie dzisiejszej zachodniej Ukrainy. W 1934 r. zdał maturę w Państwowym Gimnazjum im. Króla Władysława Jagiełły w Gródku Jagiellońskim. Wiążąc swą przyszłość z wojskiem, kontynuował naukę w podchorążówkach w Różanie na Mazowszu i w Toruniu oraz w Wyższej Szkole Nauk Politycznych w Warszawie.
W czasie kampanii wrześniowej walczył w 11 Samodzielnym Dywizjonie Artylerii Przeciwlotniczej. Po klęsce przedostał się na Węgry, gdzie został internowany. Po ucieczce przedostał się do Francji, gdzie w ramach Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie walczył w 2 Dywizji Strzelców Pieszych.
Po upadku Francji w czerwcu 1940 r. ewakuował się do Wielkiej Brytanii i po krótkiej służbie w artylerii przeciwlotniczej zgłosił się do walki w ojczyźnie jako cichociemny. Po przeszkoleniu został w połowie marca 1943 r. zrzucony do Polski.
Po przydzieleniu do Oddziału II (Informacyjno-Wywiadowczego) Komendy Głównej AK skierowano go do Lwowa. Od października 1943 r. był szefem biura legalizacji, a później szefem wywiadu wojskowego w Komendzie Obszaru Lwowskiego AK.
Po zakończeniu akcji „Burza” kierował Oddziałem II w utworzonej na miejsce poakowskich struktur organizacji „Nie”, później był jej likwidatorem. W październiku 1945 r. wyjechał do Krakowa.
W grudniu 1945 r. został aresztowany przez bezpiekę i po przewiezieniu do Warszawy trafił do więzienia mokotowskiego. Stamtąd w 1946 r. przekazano go władzom sowieckim. Podczas procesu, który odbył się w Kijowie, został skazany na karę śmierci, zamienioną później na 20 albo 25 lat łagrów.
Z zesłania powrócił w 1955 r., zamieszkał w Opolu. Na Uniwersytecie Wrocławskim ukończył studia administracyjne.
Zmarł tragicznie 2 sierpnia 1969 r. w Opolu. Był odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari oraz dwukrotnie Krzyżem Walecznych.
Źródło: cyfroteka.pl
